Dziś Kraków ma prawie 200 pomników przyrody, w czym - obok pojedynczych drzew - jest także cała aleja lipowa (w Tyńcu), granitowy głaz narzutowy (przy ul. Spółdzielców) oraz Źródło Świętojańskie w Tyńcu. Ostatni raz ustanowiono nowe pomniki przyrody w 2004 r. Właśnie jest w trakcie opracowywania dokumentacja dla kolejnych obiektów, które zyskają takie miano, a wraz z nim szczególną ochronę - usłyszeliśmy w Wydziale Gospodarki Komunalnej i Ochrony Środowiska Urzędu Miasta. Zależnie od tego, czy będą to pojedyncze drzewa czy też część z nich zostanie zgrupowana - powołanych zostałoby uchwałą Rady Miasta ok. 20 - 40 nowych pomników przyrody w Krakowie. Pośród nich są m.in.: grupa kilkunastu dębów przy ul. Korpala, lipy i kasztanowce przy ul. Katowickiej (ponad 20 drzew, mających ponad 100 lat), wiązy przy Młynówce Królewskiej, w pobliżu ul. Zakątek, jesion i klon pospolity w pobliżu ul. Parnickiego (z powodu rozmiarów - mają po ponad 300 cm obwodu pnia, mierzonego na wysokości 130 cm), jawor przy ul. Potrzask (260 cm obwodu), topola biała w rejonie ul. Kaczeńcowej czy kilkanaście drzew w parku podworskim w Łuczanowicach - tutaj kilka okazów ma nawet ponad 500 cm obwodu. - Przy ul. Popiełuszki została wskazana sosna wejmutka - przypominająca naszą, tylko o dłuższych i delikatniejszych igłach. Ma 223 cm obwodu. Generalnie w Krakowie mało jest drzew iglastych o dużych rozmiarach (są tu lepsze warunki dla drzew liściastych) - podkreśla Przemysław Barszcz z Referatu Kształtowania Środowiska, Rolnictwa i Ochrony Zwierząt WGKiOŚ. Ze ścisłego centrum do wykazu ma dołączyć leszczyna z Plant, rosnąca w pobliżu Barbakanu, na zieleńcu między ul. Basztową a alejką nad sadzawką; ma ponad 20 m wysokości i dwa proste konary, z których jeden ma obwód 160 cm, drugi - ponad sto. - To drzewo rzadko osiąga takie rozmiary - komentuje przedstawiciel WGKiOŚ. Pomnikiem przyrody miałaby się też stać jaskinia Jasna w obrębie Skałek Twardowskiego (od ul. Tynieckiej), nieudostępniona do zwiedzania (taki jest warunek stawiany w przepisach), gdzie zatem środowisko jest ochronione przed wpływami z zewnątrz. - Gdy dokumentacja będzie gotowa, zostanie przygotowany projekt uchwały i przedstawiony Radzie Miasta - Przemysław Barszcz podaje, że stanie się to w ciągu najbliższych kilku miesięcy.
Wyjątkowa leszczyna i nieudostępniona jaskinia
W tym roku mamy zyskać w Krakowie kilkadziesiąt nowych pomników przyrody. Zgodnie z ustawą obiekty uznawane za nie mają się wyróżniać rozmiarami, znaczeniem historycznym, walorami ogólnoprzyrodniczymi czy estetycznymi - stanowić osobliwość.
Będziemy mieć też wkrótce w Krakowie nowe pomniki przyrody ustanowione na szczeblu wojewódzkim. Jest już przygotowane rozporządzenie dotyczące ok. 70 nowych pomników w Małopolsce - i skreślenia z wykazu także ok. 70. - Rada Ochrony Przyrody zatwierdziła pozytywnie, do wakacji powinno się udać powołanie nowych pomników przyrody - mówi Tomasz Ciepły, pracownik wojewódzkiego konserwatora przyrody w Krakowie. W naszym mieście dodane zostaną do wykazu 4 drzewa: jesion wyniosły przy ul. Podzamcze (300 cm obwodu), klon zwyczajny przy ul. Halczyna (280 cm), a także po jednym dębie szypułkowym: w Branicach w starym parku podworskim przy ul. Zaporębie (430 cm w obwodzie) oraz przy ul. Miłkowskiego (tu drzewo, o 320 cm obwodu, zgłosili mieszkańcy - jest tam rozbudowujące się osiedle, dąb miał być wycinany). Wykreślonych zostanie w Krakowie 10 pomników przyrody - głównie ze względu na stan zdrowotny (w jednym wypadku także w związku z inwestycją - na rondzie Mogilskim, a w innym - ponieważ drzewo zostało podpalone - jesion wyniosły w Sidzinie).
Ustanowienie danego obiektu pomnikiem przyrody sprawia, że zostaje on otoczony szczególną ochroną. Jest też aspekt finansowy - można starać się o środki na prace związane z pomnikiem przyrody. (MM)
Dzieje się w Polsce i na świecie – czytaj na i.pl
