Piękny i zabójczy wawrzynek wilczełyko

Grzegorz Tabasz: LEŚNY DZIENNIK

Czy nazwa wilczełyko może się dobrze kojarzyć? Budzi podejrzenia: coś, co może służyć do krępowania wilka. Czyli mocna rzecz. I rzeczywiście wawrzynek wilczełyko należy do roślin, które na liście gatunków niebezpiecznych zajmują wysoką pozycję. Każda część rośliny od liści poczynając, na czerwonych owocach kończąc, zawiera trującą mezereinę. Starczy kropla soku na skórę, by spowodować zapalenie skóry, a nawet powstanie brzydkich ran.

Równie fatalnie (o ile nie gorzej) wyglądają skutki konsumpcji. Rokowania są poważne i trzecia część zatrutych może posiłku z wawrzynka nie przeżyć. Z drugiej strony znam niezbyt stare przepisy ludowej medycyny, które zalecały okłady z kory na zbolałe stawy. I jak to pogodzić z praktykami dawnych żebraków, którzy dla wzbudzenia litości przechodniów "hodowali” sobie okazałe wrzody sokiem z wawrzynka?

Koniec straszenia. Mimo wszystko wilczełyko jest piękną rośliną. Właśnie zaczął kwitnąć i na spacerze do lasu można go wypatrzeć, usłyszeć i wywęszyć. Zmysł wzroku bez problemu zlokalizuje niski krzew z gałązkami gęsto oblepionymi różowo-fioletowymi kwiatuszkami. Żadne inne krzewy teraz nie kwitną. Jeśli ktoś uważa, że słuch nie ma zastosowania w botanice, to proszę w słoneczny dzień zbliżyć się do rośliny. Z odległości kilkunastu kroków słychać brzęk owadzich skrzydeł. Kwiaty wilczego łyka są bogate w nektar, a na przełomie lutego i marca obudzone trzmiele nie mają większego wyboru. Co ciekawe, nektar owadom nie szkodzi. Mordowanie dobroczyńców zapylających kwiaty byłoby dla każdej rośliny czynnością zaiste samobójczą. Został zapach. Rozgrzany słońcem wawrzynek roztacza przyjemną, słodkawą woń. Coś w okolicach wanilii wymieszanej z hiacyntem.

Gdzie truciciela szukać? W lasach liściastych albo … w sklepie ogrodniczym. W naturze jest raczej rzadkim i niebyt często widywanym krzewem podszytu. Nie więcej niż trzy czwarte metra wysokości. Uwielbia wilgotne, żyzne stanowiska, przy tym doskonale znosi cień.

e-mail: [email protected]

Wawrzynek wilczełyko znajduje się pod ochroną FOT.ARCHIWUM