Skąd się biorą pieniądze w unijnej kasie?

Według prawa, środki te stanowią zasoby własne UE. Pochodzą one z trzech podstawowych źródeł:

*  z ceł pobieranych od towarów importowanych z pań­stw, które nie są członkami Unii Europejskiej (tzw. tradycyjne zasoby własne Unii),

* z dochodów z VAT (czyli podatku od wartości dodanej) – jest to określony procent, który dane państwo ma zapłacić UE od środków pochodzących z podatku VAT),

* ze środków uzależnionych od dochodu narodowego każdego z państw członkowskich (każde państwo płaci 0,73 proc. swojego produktu narodowego brutto (PKB) do budżetu UE). Jest to obecnie największe źródło unijnych pieniędzy.

Oprócz tych źródeł zasilania budżetu UE, trzeba jeszcze wymienić mniej znaczące, takie jak: podatki od wynagrodzeń pracowników instytucji UE, składki wpłacane przez państwa spoza UE do niektórych programów unijnych oraz kary finansowe nakładane na przedsiębiorstwa za łamanie prawa konkurencji i innych przepisów. Środki te stanowią ok. 1 procent budżetu Unii Europejskiej.

Duża część przychodów do budżetu Unii Europejskiej uzależniona jest od poziomu gospodarczego państw członkowskich. Oznacza to, że państwa bogatsze wpłacają do unijnej kasy więcej niż kraje biedniejsze, mimo to nie otrzymują wyższych dotacji. Polska należy do tych krajów, które wpłacają o wiele mniej, niż otrzymują od Unii Europejskiej.

A na co Unia Europejska przeznacza zebrane pieniądze? Przede wszystkim na realizację wspólnej polityki rolnej (w tym rybactwa i rybołówstwa), a także polityki spójności, które mają pomóc w podniesieniu konkurencyjności całej Unii Europejskiej i poszczególnych jej członków (m.in. infrastruktura, szkolnictwo, kultura, bezpieczeństwo).

Z budżetu finansowane są także koszty administracyjne utrzymania instytucji Unii Europejskiej oraz pomoc humanitarna i rozwojowa dla krajów spoza UE. W aktualnym okresie programowania 2007–2013 po raz pierwszy w historii Unii Europejskiej mamy do czynienia z sytuacją, w której środki na wsparcie konkurencyjności i spójności przewyższają fundusze na rolnictwo i rozwój obszarów wiejskich.

Dzięki dotacjom unijnym Polska ma szansę osiągnąć duży wzrost gospodarczy, co zresztą widać niemal wszędzie. Podnosi się standard życia, szczególnie mieszkańców wsi i małych miejscowości, przede wszystkim dzięki inwestycjom komunalnym, drogowym, związanym z edukacją, sportem i rekreacją. Z kolei w dużych aglomeracjach dynamicznie rozwija się przedsiębiorczość, innowacyjność, nauka.

Z unijnych funduszy może skorzystać każdy – osoba indywidualna i firma, byle projekt został zaakceptowany i wniosek o dotację przyjęty.