Sterowanie automatyczne

Sterowanie automatyczne

(11)

Podobnie jak w ogrzewnictwie, także i w instalacjach wentylacyjno-klimatyzacyjnych spotykamy proste w zastosowaniu regulatory bezpośredniego działania, nie wymagające doprowadzenia energii z zewnątrz i służące zwykle do sterowania przepływem powietrza.

 Urządzenia te nadają się szczególnie dla małych instalacji, coraz bardziej popularnych w budownictwie mieszkaniowym i powszechnym, gdzie nie jest wymagana wysoka dokładność działania, a liczą się koszty.

Nawietrzaki regulowane termostatycznie

 Do najprostszych nawietrzaków z automatycznie regulowaną ilością powietrza należą sterowane termostatem anemostaty i rurowe elementy nawiewne.
 Czujnik temperatury działa w zakresie temperatur od -6 do +20 st. C. Obracając talerz wewnętrzny regulujemy ilość dostarczanego powietrza. Dla uniknięcia całkowitego zamknięcia otworu wlotowego zakłada się pierścień dystansowy wchodzący w skład wyposażenia.
 Termostatyczne anemostaty typu ZTV o średnicach 80, 100 i 160 mm i wydajności od 5 do 100 m sześć/h produkuje firma Helios. Oprócz anemostatów Helios wykonuje także zestawy nawiewne z wytłumioną, wysuwaną tuleją ścienną o długości 200 - 380 mm i wymiennym filtrem klasy EU3. Średnice nawietrzaka także od 80 do 160 mm, symbol elementu ZLA. Wydajność zestawu nawiewnego o średnicy 80 mm i różnicy ciśnień 30 Pa wynosi przy zamontowanym filtrze 20, bez filtra 45 m sześć/h. Dla średnicy 160 mm odpowiednio 70 i 125 m sześć/h.

Elementy nawiewno-wyciągowe sterowane automatycznie

 Firmy specjalizujące się w produkcji systemów wentylacyjnych dla małych budynków mieszkalnych oferują różnego rodzaju automatycznie sterowane nawietrzaki i wywietrzniki. Opiszemy kilka tego typu urządzeń francuskiej firmy Aldes Aeraulique.
 Elementy nawiewne lub wywiewne z zmienną wydajnością, wytwarzane przez Aldes, są sterowane czujnikami wilgotności umieszczonymi w wentylowanym pomieszczeniu albo czujnikami określającymi obecność użytkowników.
 Czujnikiem wilgotności jest w tym przypadku spleciona linka nylonowa, wydłużająca się przy wzroście wilgotności, a kurcząca przy jej spadku i regulująca powierzchnię otworu.
 Wywiewniki łazienkowe Bahia BH B i kuchenne Bahia BH C posiadają wydajność od 5 do 65 m sześć/h, a otwór wylotowy zwiększa się po przekroczeniu w pomieszczeniu wilgotności względnej wynoszącej 30 proc.
 Wywiewniki kuchenne są zaopatrzone w mechanizm zwiększający wydajność do maksymalnej na okres 30 minut i wykonywane w trzech wersjach, w zależności od wielkości mieszkania. Wywiewniki typu Bahia podłącza się do mechanicznych systemów wyciągowych. Dla większych wydajności wywiewu przewidziane są kratki o symbolu MRA H, pracujące w przedziale 15 - 100 m sześć/h.

Regulatory stałego przepływu

 O tym, że w bardzo prosty sposób można w małych instalacjach wentylacyjnych regulować przepływ, świadczy budowa regulatorów typu CAR, także będących w ofercie firmy Aldes Aeraulique
 Regulator CAR zbudowany jest z silikonowego mieszka rozpiętego na sprężynie dobranej odpowiednio do określonej średnicy przewodu i ilości przepływającego powietrza, dla prędkości nie przekraczającej 3,5 m/sec.
 Mieszek znajduje się w obudowie z poliwęglanu lub z PCV, otoczonej zaopatrzoną w uszczelki i klipsy stalową tuleją, służącą do zamontowania regulatora bezpośrednio w kanale.
 Przy mniejszym ciśnieniu w przewodzie objętość mieszka jest niewielka, a powierzchnia otworu znaczna. Gdy ciśnienie rośnie, mieszek zwiększa swą objętość i dławiąc przelot, zmniejsza ilość przepływającego powietrza do wartości ustalonej.
 Regulatory CAR produkuje się w dwóch wariantach: dla ciśnień w przedziale 50 - 200 Pa oraz 150 - 600 Pa. Są przeznaczone dla kanałów o średnicach 100, 125, 150, 200 i 250 mm. Przepustowość regulatorów niskiego ciśnienia wynosi od 15 do 650 m sześć/h, wysokiego ciśnienia od 110 do 1100 m sześć/h.
 Dokładność regulacji to plus/minus 10 proc., zakres temperatury pracy mieści się w przedziale od -32 do +60 st. C, a trwałość mieszka silikonowego przy przepływie powietrza oczyszczonego, producent określa na 20 lat.
 Regulatory stałego przepływu są także zastosowane w kratkach wywiewnych BAP COLOR, działających przy różnicy ciśnień 50 - 200 Pa, według opisanej wyżej zasady.
 Innym prostym urządzeniem bezpośredniego działania są regulatory firmy Trox, która oferuje regulatory stałego przepływu serii R, o przekroju okrągłym oraz E - prostokątnym. Są to regulatory typu mechanicznego, działające samoczynnie, bez doprowadzenia energii zewnętrznej.
 Na obudowie przepustnicy znajduje się podziałka wyskalowana w m sześć/h i l/sec, na której nastawia się żądany przepływ. Bardzo czuła klapa regulacyjna, wpomagana układem mechanicznym składającym się z krzywki, resorujących piór i amortyzującego, poliuretanowego mieszka, zapewnia stały przepływ niezależnie od różnicy ciśnień.
 Regulator pracuje przy różnicy ciśnień od 50 do 1000 Pa, w temperaturze 10 - 50 st. C. Na żądanie urządzenie może być dostarczane z siłownikiem zasilanym prądem o napięciu 24 lub 230 V. Regulatory okrągłe serii R produkowane są w 7 wielkościach, o średnicach 80 - 310 mm, prostokątne serii E o wymiarach 320x160, 400x200 i 500x250. Regulowany przepływ odpowiednio od 40 do 3300 m sześć/h i od 396 do 4320 m sześć/h.
 W natępnym odcinku będziemy kontynuować tematykę związaną z automatyczną regulacją instalacji wentylacyjnych.

Zbigniew Szpil