Sto lat turystyki

Podczas jubileuszu olkuskiego PTTK. Fot. Jacek Sypień

Uroczystości rozpoczęły się od porannej mszy w bazylice św. Andrzeja odprawionej w intencji działaczy PTK i PTTK. Po mszy w olkuskim Centrum Kultury przy ul. Szpitalnej rozpoczęła się konferencja zorganizowana z okazji jubileuszu. Na wstępie uczestnicy uczcili minutą ciszy pamięć zmarłych działaczy olkuskiego PTTK.

Licznie zebranych gości powitała prezes olkuskiego oddziału PTTK Barbara Stanek Wróbel. Wśród gości byli między innymi wicewojewoda małopolski Andrzej Harężlak, prezes Zarządu Głównego PTTK Andrzej Gordon, starosta olkuski Jerzy Kwaśniewski i burmistrz Dariusz Rzepka. Wojewoda odznaczył prezes Barbarę Stanek Wróbel Srebrnym Krzyżem Zasługi. Otrzymała także odznakę "Za zasługi w turystyce", którą przyznano również długoletniej wójt gminy Klucze Małgorzacie Węgrzyn.

Konferencję rozpoczęło wystąpienie prof. Feliksa Kiryka, współautora dwutomowych Dziejów Olkusza, który mówił o początkach miasta i górnictwa w rejonie olkuskim. Następnie prof. Stanisław Wika wygłosił referat "Unikalne walory przyrody ożywionej Ziemi Olkuskiej i pilna potrzeba szczególnej ich ochrony". Wspominał, że nad Centurią znajduje się jedno z dwóch w całym kraju stanowisk warzuchy polskiej, mówił o ciekawostce przyrodniczej, jaką jest cynkolubna pleszczotka górska rosnąca na hałdach w okolicach Bolesławia i Bukowna i o tym, że nie można ustanowić planowanego rezerwatu "Sasanka", gdyż ... wyginęły tam sasanki.

- W sensie naukowym Olkusz ma wspanialsze zabytki pod ziemią, niż na powierzchni - przekonywał kolejny prelegent, archeolog dr Jacek Pierzak, którego wystąpienie dotyczyło przemian Olkusza w świetle badań archeologicznych. Jak się okazuje badania archeologiczne dają odpowiedź na wiele pytań, ale tworzą następne. Na przykład grodzisko Stary Olkusz, jakie znajduje się przy trasie 94 nie jest, jak sądzono miejscem pierwszej lokacji miasta, lecz pozostałościami średniowiecznej, obronnej rezydencji magnackiej przebudowanej później na kościół. - Nie wiemy, gdzie był stary Olkusz, którego dotyczy wzmianka z 1183 roku. W obecnym miejscu Olkusz był lokowany dopiero u schyłku XIII wieku - mówił dr Pierzak, który przedstawił hipotezy dotyczące powstania miasta. Jak przyznał, prostokątny kształt olkuskiego rynku wskazuje, że lokacji miasta mógł dokonać król czeski i polski Wacław II, który wspierał rozwój górnictwa.

O znaczeniu odkrycia średniowiecznych pieców hutniczych, w Łośniu i skarbu 1125 monet mówił archeolog dr Dariusz Rozmus z muzeum "Sztygarka" przedstawiając prezentację multimedialną ilustrującą prowadzone przez niego badania. Z kolei Jolanta Tokaj, wygłosiła ciekawy referat "Oblicza św. Wojciecha na monetach Bolesława Kędzierzawego", którego ilustracją była wystawa prezentowana w Centrum Kultury.

Na koniec Andrzej Feliksik, prezes koła przewodników, "Ilcussia", a zarazem znawca i kolekcjoner skamieniałości opowiadał o tym, jakie ciekawostki kryje ziemia olkuska. Potem zaprezentował film o geologii terenów Jury i otworzył wystawę "Skały i skamieniałości Wyżyny Krakowsko Częstochowskiej", na której zaprezentowano 2040 przekazanych przez niego eksponatów. Wystawa wzbogaciła utworzoną przed rokiem ekspozycję geologiczną.
Na zakończenie wręczono odznaczenia i wyróżnienia zasłużonym działaczom olkuskiego PTTK. Przyznawane przez Zarząd Główny PTTK złote odznaki "Zasłużony w pracy wśród młodzieży" otrzymali: Grzegorz Czerwiński, Jolanta Fatyga, Anna Gręda, Olga Gawron, Ewa Nycz, Andrzej Dziąbek i Marian Odrobiński, a srebrne Ewa Ciępka, Jadwiga Grabowska, Joanna Kocjan, Marta Lisowska, Monika Wiktor i Marta Wisła.

Dyplom Zarządu Głównego PTTK otrzymali Jerzy Kiełtyka i Urszula Kiełtyka, złotą odznakę honorową PTTK Andrzej Feliksik, Zbigniew Lis i Małgorzata Szczęsna, a srebrną Zofia Guzik, Urszula Słaby i Andrzej Żurek.

Odznakę "50 lat w PTTK" otrzymali: Marek Nowak, który jest członkiem PTTK od 1953 roku, Mieczysław Karwiński, Jadwiga Burakowska, Wiktor Burakowski, Włodzimierz Gorynowicz, Eugeniusz Foryś, Włodzimierz Leśniak, Bohdan Niedzielski, Barbara Tekieli Lis i Zdzisław Tuszyński. Kolejnych 32 działaczy otrzymało odznaki "25 lat w PTTK". Po części oficjalnej rozpoczęło się spotkanie integracyjne.

(SYP)