MKTG SR - pasek na kartach artykułów

Kraków w latach 80. to był inny świat! Tak wyglądało miasto tuż przed wyborami 4 czerwca 1989 roku. Za chwilę miała rozpocząć się nowa epoka

GROM
Ulica Grodzka
Ulica Grodzka Janusz Podlecki/MHK/zbiory Cyfrowy Thesaurus
Na początku 1989 roku w Krakowie wciąż stał pomnik Lenina (zniknął w grudniu tego samego roku), potęgą był Pewex (na wolnym rynku sobie nie poradził), były ulice Koniewa, Bohaterów Stalingradu i Rewolucji Październikowej, ale czuć już było wiatr zmian. W marcu w mieście pojawiły się pierwsze kantory, bo obrót dewizami stał się legalny. Czerwcowe wybory były czasem święta, choć poprzedzały je burzliwe wiosenne demonstracje m.in. przeciwko rozmowom opozycji z komunistami i ustaleniom Okrągłego Stołu. Pamiętacie tamten Kraków?

Tak wyglądał Kraków pod koniec lat 80.

W 1989 roku w Krakowie rządzą miejska Rada Narodowa i prezydent Tadeusz Salwa (ustąpi po protestach w styczniu 1990). Miasto składa się z czterech dzielnic (Śródmieście, Krowodrza, Nową Huta i Podgórze), powierzchnię ma podobną do dzisiejszej i ok. 750 tysięcy mieszkańców.

Administracyjnie w miasto, jakie znamy dzisiaj, Kraków zmieni się na początku 1990 - dzięki ustawie o samorządzie terytorialnym, która była jednym z kluczowych i najważniejszych aktów prawnych przyjętych w sejmie po 1989 roku.

Istnieje województwo krakowskie, ale to zmieni się dopiero w 1998 roku.

Największymi muzycznymi przebojami roku są "Kochać inaczej" zespołu De Mono i "Like a Prayer" Madonny. Światowe premiery mają filmy "Powrót do przyszłości II" i "Stowarzyszenie umarłych poetów".

Nastroje w Krakowie? Pełne oczekiwania i nadziei, ale jednak mniej spokojne niż na zdjęciach, które prezentujemy w galerii - z zasobów Cyfrowego Thesaurusa Muzeum Historyczne Miasta Krakowa. Wiosna 1989 była pod Wawelem dość gorąca i pełna protestów. Do rozruchów doszło m.in. w lutym podczas manifestacji Niezależnego Zrzeszenia Studentów, łącznie ze szturmem na V LO, gdzie akurat przebywał minister edukacji.

Wybory 4 czerwca 1989 w Krakowie

Część środowiska studenckiego, skupiona głównie wokół ruchu Wolność i Pokój, Federacji Młodzieży Walczącej i KPN, niechętnie patrzyła na rozmowy w Magdalence, a później negocjacje okrągłostołowe, ale gorące protesty dotyczyły też obecności Armii Czerwonej w Polsce. W maju pod radzieckim konsulatem milicja i ZOMO użyły siły wobec manifestantów.

4 czerwca 1989 roku przeszedł jednak do historii jako moment wielkiej zmiany.

Choć wybory były kontraktowe i nie w pełni demokratyczne, to okazały się wielkim sukcesem środowiska Solidarności. Mandaty poselskie z jej list zdobyli w Krakowie: Józefa Hennelowa, Jan Rokita, Edward Nowak, Mieczysław Gil i Jerzy Zdrada. Senatorami zostali: Roman Ciesielski (dostał ponad 81 proc. głosów!) i Krzysztof Kozłowski (ponad 71 proc.).

W sumie w Krakowie Solidarność uzyskała 83 proc. głosów.

Kraków tuż przed wyborami w czerwcu 1989 roku. Obwieszczenie wyborcze na Rynku.
Kraków tuż przed wyborami w czerwcu 1989 roku. Obwieszczenie wyborcze na Rynku. Archiwum
Ulotka informacyjna Solidarności.
Ulotka informacyjna Solidarności. Archiwum

4 czerwca 1989. Wybory, które zmieniły Polskę

emisja bez ograniczeń wiekowych

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wideo

Materiał oryginalny: Kraków w latach 80. to był inny świat! Tak wyglądało miasto tuż przed wyborami 4 czerwca 1989 roku. Za chwilę miała rozpocząć się nowa epoka - Gazeta Krakowska

Wróć na dziennikpolski24.pl Dziennik Polski