Unijne inwestycje dla rozwoju systemu gospodarki odpadami

MPO Kraków, rok zał. 1906

Najważniejsza jest segregacja - bez niej nie można mówić o nowoczesnej, racjonalnej gospodarce odpadami komunalnymi. W Krakowie początki systemu selektywnej zbiórki sięgają 1994 r. To właśnie wtedy w wielu rejonach miasta pojawiły się pierwsze kolorowe dzwony do segregacji papieru, szkła, metalu i tworzyw sztucznych. Mieszkańcy szybko je zaakceptowali, a pojemników z roku na rok zaczęło sukcesywnie przybywać. Dziś krakowianie mają do swej dyspozycji już prawie 700 kompletów dzwonów, rozstawionych we wszystkich dzielnicach. - Warto podkreślić, że ilość wyselekcjonowanych odpadów stale rośnie. Z tego wynika, że świadomość ekologiczna mieszkańców Krakowa jest coraz większa. To bardzo nas cieszy - zaznacza prezes zarządu MPO Henryk Kultys.

Dzwony to nie wszystko. Od zeszłego roku krakowskie MPO realizuje program segregacji odpadów u źródła. Uczestniczący w nim mieszkańcy zbierają surowce wtórne do specjalnych żółtych worków (w zabudowie jednorodzinnej) i żółtych pojemników (w zabudowie wielorodzinnej). Realizując program, MPO stale prowadzi też edukację mieszkańców, chodzi bowiem o to, by nauczyli się oni segregować śmieci we właściwy sposób: odpady przede wszystkim muszą być czyste, bo tylko wtedy nadają się do wykorzystania.

Wszystkie posegregowane odpady - zarówno te z ogólnodostępnych dzwonów, jak i z żółtych worków oraz pojemników - trafiają do nowoczesnej sortowni Barycz. Działa ona od 2006 r. i zbudowana została również ze środków pochodzących z Unii Europejskiej. Odzyskane w sortowni surowce wtórne przekazywane są firmom recyklingowym do dalszego wykorzystania.

Tuż przy sortowni na Baryczy znajduje się kolejne ważne z punktu widzenia racjonalizacji gospodarki odpadami ogniwo - zbudowana także dzięki dofinansowaniu UE kontenerowa kompostownia odpadów, która działa w Krakowie od 2006 r. Rocznie przetwarza ona ponad 8 tysięcy ton odpadów organicznych (np. tych pozostałych z pielęgnacji zieleni). Produkowany jest z nich wysokiej jakości kompost służący do użyźniania gleby.

I to wciąż jeszcze nie wszystko. Jako dopełnienie stale rozwijającego się systemu selektywnej zbiórki odpadów pod koniec zeszłego roku została zbudowana (również dzięki dofinansowaniu unijnemu) hala magazynowa sortowni wraz z punktem gromadzenia odpadów wielkogabarytowych. Zresztą zbiórkę tychże odpadów MPO prowadzi od lat. Mieszkańcy dobrze już znają tzw. akcję Wystawka i bardzo chętnie w niej uczestniczą, bezpłatnie pozbywając się niepotrzebnych, starych mebli, sprzętu gospodarstwa domowego i innych dużych odpadów.

Wkrótce tego typu odpady będą demontowane w specjalnie w tym celu zbudowanym zakładzie. Jest on już gotowy, w tej chwili trwają jeszcze odbiory techniczne, a uruchomienie obiektu planowane jest na II kwartał tego roku. W zakładzie tym odpady będą odpowiednio segregowane (w zależności od rodzaju materiału, z jakiego zostały wykonane), a następnie rozdrabniane lub rozmontowywane na mniejsze elementy - tak, by można je było powtórnie wykorzystać bądź bezpiecznie unieszkodliwić.
Czy to już wszystko? Otóż nadal jeszcze nie. Bo racjonalna gospodarka odpadami to nie tylko wykorzystywanie surowców wtórnych wysegregowanych przez mieszkańców albo odpadów zielonych, z których produkuje się kompost. Wykorzystać też można samo składowisko odpadów, a konkretnie biogaz, który powstaje w wyniku rozkładu i fermentacji śmieci. Głównym składnikiem biogazu jest przecież metan, świetnie nadający się do produkcji energii. Na składowisku Barycz pracują cztery kontenerowe bloki energetyczne, wykorzystujące biogaz. Produkują one ciepło i prąd, a ich łączna moc to ponad 1300 kWh (ostatni - czwarty z bloków - został oddany do eksploatacji w zeszłym roku).

Wszystkie te nowoczesne inwestycje są współfinansowane z unijnego Funduszu Spójności, w ramach projektu "Gospodarka odpadami stałymi w Krakowie. Etap I". Realizację tego projektu MPO rozpoczęło w 2003 r. (w tym roku ma on zostać zamknięty). Unia Europejska dofinansowała projekt kwotą 49 253 745 zł, natomiast 16 466 655 zł pochodziło z budżetu miasta, a 43 835 342 zł ze środków własnych MPO.