Ważny jest spokój psychiczny

Fot. Aneta Domańska

DP Czy połączenie pasji górskiej, taternickiej z pracą lekarza jest receptą na zdrowie?
- To bardzo dobre pytanie do lekarza. Wiesz, to trudno odpowiedzieć. Ciało i duch powinny być ze sobą w absolutnej harmonii. Ważny jest w życiu człowieka spokój psychiczny. Sprawne ciało plus spokój psychiczny jest równe zdrowiu. DP Jaka jest recepta na długie życie w zdrowiu?
- Poza spokojem, tak potrzebnym człowiekowi, ważny jest ruch, sport. Przeszedłem przez życie, myślę, że nie najgorzej. Może byłoby lepiej, gdybym więcej chodził po górach.

To prawdopodobnie jeden z ostatnich wywiadów, jakich udzielił prasie prof. Tadeusz Orłowski. Wybitny lekarz zmarł w Warszawie 30 lipca br. w wieku 91 lat. Urodził się 13 września 1917 w Kazaniu nad Wołgą. Dyplom lekarza uzyskał na tajnym Uniwersytecie Warszawskim w 1943 r., na którym był później wykładowcą i gdzie w 1949 r. uzyskał tytuł doktora. W czasie Powstania Warszawskiego pracował jako lekarz w warszawskich szpitalach. Należał do AK.
Prof. Orłowski był wybitnym specjalistą w zakresie medycyny wewnętrznej, nefrologii oraz transplantologii. Stworzył polską szkołę dializoterapii. W roku 1959 uruchomił w Warszawie ośrodek dializacyjny, tzw. sztuczną nerkę. Dzięki pracy profesora i jego zespołu udało się wyprodukować i opatentować polską sztuczną nerkę arkuszową i dializatory zwojowe. W 1966 r. wraz z prof. Janem Nielubowiczem dokonał pierwszego udanego przeszczepu nerki ze zwłok. W 1975 r. z jego inicjatywy powstał Instytut Transplantologii Akademii Medycznej w Warszawie.
Prof. Tadeusz Orłowski był uczniem swego ojca, prof. Witolda Orłowskiego - pioniera patofizjologii klinicznej, który wprowadził pojęcie "utajonej niewydolności krążenia". Tuż przed wojną prof. Witold Orłowski stworzył zespół asystentów, który badał czynności różnych narządów. Synowi przydzielił badanie nerek. I te właśnie badania - nad związkiem niewydolności krążenia z funkcjonowaniem nerek - doprowadziły Tadeusza Orłowskiego do transplantologii. - Przebieg mojej pracy zawodowej to trochę przypadek, trochę "obciążenie dziedziczne" - wspominał prof. Tadeusz Orłowski.
Mimo ogromnego zaangażowania w pracę naukową, dydaktyczną i praktykę lekarską, profesor znajdował czas na realizację swojej pasji. Tą wielką pasją było taternictwo. Należał do czołowych polskich taterników i alpinistów. Taternictwo zaczął uprawiać w 1935 roku. Był świetnym wspinaczem skalnym, do niego należą największe osiągnięcia w tatrzańskiej wspinaczce klasycznej w latach 1939 - 50. Najbardziej znana jest skrajnie trudna droga Orłowskiego na pn.-zach. ścianie Galerii Gankowej. Ponadto był autorem m.in. takich dróg, jak Żlebem Drege'a na Granaty, środkiem pn. ściany Żabiego Szczytu Wyżniego i pn.-wsch. ścianą Mięguszowieckiego Szczytu Pośredniego. W Alpach dokonał IV przejścia Filara Boccalattego na Mt. Blanc du Tacul i wschodniej ściany Aiguille du Grépon (obydwa przejścia w 1947 z Wawrzyńcem Żuławskim).
W latach 1939-45 prof. Orłowski był członkiem zarządu konspiracyjnego Klubu Wysokogórskiego i redaktorem tajnego "Taternika". Po wojnie również pracował organizacyjnie w Klubie Wysokogórskim.
W 1986 r. profesor Tadeusz Orłowski przeszedł na emeryturę, ale niemal do ostatnich dni życia poświęcał się badaniom nad przeszczepianiem wysepek trzustkowych u chorych z cukrzycą. Za swoje osiągnięcia został nagrodzony szeregiem odznaczeń bojowych, państwowych i naukowych. Najważniejsze z nich to Warszawski Krzyż Powstańczy oraz Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.
(DD)