MKTG SR - pasek na kartach artykułów

Widoki historii: Jak Aleje Trzech Wieszczów stały się pomnikiem

ŁUKASZ GAZUR
Tak Aleje Trzech Wieszczów wyglądają dziś Fot. Andrzej Banaś
Tak Aleje Trzech Wieszczów wyglądają dziś Fot. Andrzej Banaś
HISTORIA. "Dziennik Polski" i Muzeum Historyczne Miasta Krakowa przygotowały serię pocztówek z historycznymi widokami Krakowa. Dziś publikujemy trzecią z cyklu - przedstawiającą Aleje Trzech Wieszczów z około 1936 roku.

Tak Aleje Trzech Wieszczów wyglądają dziś Fot. Andrzej Banaś

Zaplanowana z rozmachem rozbudowa alej miała być najważniejszym w Krakowie pomnikiem odzyskania niepodległości, symbolem nowoczesności, reprezentacyjnym traktem miasta.

W 1911 roku zlikwidowano obwodową kolej okalającą Kraków. Teren miał stać się polem do popisu dla architektów, ale trzy lata później wybuchła I wojna światowa. Wraz z odzyskaną niepodległością władze miasta chciały podkreślić siłę młodej państwowości, jej nowoczesność. Odbiciem tych ambicji stała się architektura.

Jeśli chodzi o zabudowę, szybko nastąpił podział: modernistyczne kamienice, wyższe od innych krakowskich zabudowań mieszkalnych (co miało podkreślać ich wyjątkowość) wyrosły przy alei Krasińskiego i Słowackiego, a monumentalne gmachy użyteczności publicznej - przy alei Mickiewicza.

W latach 1926-1928 zbudowano Śląskie Seminarium Duchowne. Jego architekci, Franciszek Mączyński i Zygmunt Gawlik, nadali indywidualny szlif modernistycznym bryłom. Głównym ozdobnikiem fasady stały się monumentalne płaskorzeźby wybitnego rzeźbiarza Xawerego Dunikowskiego, przedstawiające ewangelistów.

W roku 1934 rozpoczęto prace przy budowie gmachu Muzeum Narodowego w Krakowie. Dzieło Bolesława Schmidta, Czesława Boratyńskiego i Edwarda Kreislera utrzymane było w duchu międzynarodowego modernizmu. Niestety, do roku 1939 udało się zakończyć pierwszy etap budowy. Pracę przerwała II wojna. Gmach dokończono dopiero w l. 70.

Tuż obok stoi gmach Biblioteki Jagiellońskiej, zaprojektowany przez Wacława Krzyżanowskiego. Podobnie jak w przypadku muzeum, do roku 1939 udało się ukończyć tylko część od strony alei Mickiewicza. To najlepszy przykład monumentalnej architektury dwudziestolecia w Krakowie.

W latach 1921-1936 wzniesiono przy alei Mickiewicza siedzibę Akademii Górniczo-Hutniczej. Po śmierci autora wyłonionego projektu, Sławomira Odrzywolskiego, budowę nadzorował wspomniany Wacław Krzyżanowski. W 1935 roku odsłonięte zostały przed wejściem do budynku pomniki górników i hutników, wykonane z tworzywa ceramicznego przez rzeźbiarza Jana Raszkę. Ten sam artysta wykonał również rzeźbę św. Barbary, która została umieszczona na dachu gmachu.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na dziennikpolski24.pl Dziennik Polski