19 sierpnia 1587
ELEKCJA. Zygmunt Waza został wybrany na króla Polski. Dzięki poparciu kanclerza Jana Zamoyskiego większość szlachty zagłosowała na Zygmunta. Był on synem Jana Wazy i Katarzyny Jagiellonki oraz siostrzeńcem Anny Jagiellonki, w związku z czym uznawano go w Polsce za Jagiellona. Elekt musiał jednak jeszcze pokonać konkurenta, bo dwa dni później opozycja obwołała królem arcyks. Maksymiliana Habsburga.
21 sierpnia 1791
POWSTANIE. Na Haiti wybuchło powstanie. Pod wpływem wieści o rewolucji we Francji mieszkający na Haiti murzyńscy niewolnicy przystąpili do walki o wolność. Francja niepomna ideałów rewolucyjnych wysłała na wyspę wojsko (w tym polskich legionistów), którzy w ciężkich walkach tłumili powstanie. Wobec braku powodzenia Francuzi wycofali się w 1803 r., a Haiti ogłosiło niepodległość.
18 sierpnia 1906
ZAMACH. Organizacja Bojowa PPS dokonała zamachu na generała-gubernatora warszawskiego Gieorgija Skałona. Skałon, chcąc stłumić rewolucyjne wystąpienia w Kongresówce, wprowadził terror, w tym skazywanie na śmierć bez wyroku sądu. 18 sierpnia 1906 r. na ul. Natolińskiej Wanda Krahelska i Zofia Owczarkówna rzuciły z balkonu trzy bomby na powóz gubernatora. Skałon ocalał, a uczestniczki zamachu zbiegły.
19 sierpnia 1913
HISTORYCZNY SKOK. Francuski lotnik i pionier akrobacji lotniczej Adolphe Pégoud wykonał pierwszy w historii skok ze spadochronem z samolotu. Pégoud wykorzystał spadochron konstrukcji wynalazcy Frédérica Bonneta, przymocowany do samolotu Bleriot XI i umieszczony pod górnym pokryciem kadłuba. Po zerwaniu pokrycia oswobodzony spadochron otworzył się i wyciągnął lotnika z kabiny.
19 sierpnia 1915
KAPITULACJA. Niemcy zdobyli Twierdzę Modlin. Od 9 sierpnia oblegało ją 80 tys. żołnierzy niemieckich, a broniło się w niej 105 tys. rosyjskich. Atakujący stopniowo zdobywali kolejne punkty oporu, a Rosjanie wycofywali się do następnych umocnień. 19 sierpnia Niemcy przypuścili szturm, dostali się do środka twierdzy i zdobyli cytadelę. Następnego dnia rosyjski dowódca Modlina gen. Nikołaj Bobyr podpisał kapitulację.
19 sierpnia 1934
REFERENDUM. W Niemczech odbyło się referendum narodowe mające potwierdzić prerogatywy Adolfa Hitlera jako "wodza i kanclerza Rzeszy". Referendum było intensywnie przygotowywane przez propagandę. W dniu głosowania do urn poszło 95,71 proc. uprawnionych, z czego 89,9 proc. poparło nieograniczoną władzę Hitlera jako głowy państwa, rządu, lidera partii i naczelnego wodza sił zbrojnych.
20 sierpnia 1940
MORDERSTWO. W Meksyku na rozkaz Józefa Stalina agent NKWD Ramón Mercader dokonał zamachu na Lwa Trockiego. Mercader ciężko zranił w głowę Trockiego czekanem przemyconym pod płaszczem do jego willi. Ofiara zmarła 26 godzin później w szpitalu. Zamachowiec został osądzony i skazany na 20 lat więzienia. Wyszedł 6 maja 1960 r. i wyjechał na Kubę, a potem do ZSRR, gdzie zmarł jako bohater.
19 sierpnia 1942
KLĘSKA. Wojska alianckie przeprowadziły rajd na Dieppe na wybrzeżu francuskim. Desant na francuskim wybrzeżu w rejonie portowego miasta miał dokonać zniszczeń, wziąć jeńców i wycofać się. Skierowano do niego 6 tys. kanadyjskich i brytyjskich żołnierzy, którzy bez trudu zostali odparci przez Niemców i ponieśli krwawe straty. Zginęło lub dostało się do niewoli ok. 4 tys. z nich. Stracono też 33 czołgi, 106 samolotów i niszczyciel.
21 sierpnia 1955
POEMAT DLA DOROSŁYCH. Adam Ważyk opublikował w tygodniku "Nowa Kultura" "Poemat dla dorosłych", pierwszy utwór jawnie krytykujący władzę. Przedstawił w nim m.in. fałsz propagandy, demoralizację robotników i wypaczenia podczas budowy Nowej Huty. Utwór zyskał ogromny rozgłos, a władza mocno zaatakowała autora. Jednak publikacja doprowadziła do powołania specjalnej komisji partyjnej i odwołania zarządu kombinatu.
22 sierpnia 2004
KRADZIEŻ. W muzeum w Oslo skradziono obraz Edvarda Muncha "Krzyk". Został wyniesiony w biały dzień na oczach sterroryzowanych bronią strażników i widzów. Wraz z nim ukradziono inny obraz Muncha, "Madonnę". "Krzyk", wartości ok. 54 mln euro, został odnaleziony przez policję po dwóch latach. Informację na temat miejsca jego przechowywania podał jeden z przestępców sądzonych w procesie o napad na bank w Stavanger. Oba napady były ze sobą powiązane.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
