Z kalendarium

18 sierpnia 1672
* OBLĘŻENIE KAMIEŃCA. Armia turecka rozpoczęła oblężenie Kamieńca Podolskiego. Twierdzy broniło ok. 1500 żołnierzy, co stanowiło jedynie 1/7 potrzebnej obsady. Obroną dowodził starosta podolski Mikołaj Potocki. 26 sierpnia Potocki podjął decyzję o kapitulacji. Wielki wezyr wjechał do miasta 3 września. Większość świątyń zamieniono na meczety, zniszczono cmentarze, domy. Turcy pozostali w Kamieńcu przez 27 lat.

16 sierpnia 1794
* PIERWSZE BANKNOTY. W Warszawie w czasie insurekcji wprowadzono do obiegu pierwsze polskie banknoty. Decyzję podjęła cywilna władza centralna sił powstańczych - Rada Najwyższa Narodowa. Na pomysł zastąpienia monety papierem wpadł Tadeusz Kościuszko, który pod wpływem doświadczeń amerykańskich zdecydował się na takie finansowanie wysiłku zbrojnego.

18 sierpnia 1870
* KRWAWA BITWA. Podczas wojny francusko-pruskiej doszło do bitwy pod Gravelotte-St. Privat. Bitwa zakończyła się zwycięstwem niemieckim, bowiem marszałek François Achille Bazaine wybrał taktykę defensywną mimo przewagi po pierwszym dniu bitwy. Niemcy zwyciężyli, choć ponieśli większe straty (20 tys. zabitych wobec 8 tys. poległych po stronie francuskiej), a bitwa miała decydujące znaczenie w całej wojnie.

19 sierpnia 1901
* POŚWIĘCENIE KRZYŻA. Poświęcono krzyż na Giewoncie. Dokonał tego ks. kanonik Bandurski z Krakowa podczas mszy, w której uczestniczyło ok. 300 osób. Metalowy krzyż zamontowany został przez parafian z Zakopanego na pamiątkę 1900. rocznicy urodzin Jezusa. Inicjatywa wyszła od proboszcza Kazimierza Kaszelewskiego. Metalowy krzyż wykonała fabryka Góreckiego w Krakowie, a do Zakopanego przywieziono go koleją.

12 sierpnia 1907
* AKCJA NA POCIĄG. Organizacja Bojowa PPS dokonała napadu na pociąg i stację kolejową w Sławkowie. Pociąg przewoził kasjera i pieniądze na wypłaty dla urzędników kolejowych. Akcję zaplanował i dowodził nią Tomasz Arciszewski (na fot.). Po starciu z konwojującymi pociąg żołnierzami 192. Pułku Piechoty bojowcy zrabowali 14 tys. rubli. Następnie odczepili parowóz, wsiedli do niego i wywiesiwszy czerwony sztandar, odjechali w stronę Strzemieszyc.

13 sierpnia 1911
* PIERWSZY LOT. Pilot Michał Scipio del Campo wykonał na samolocie Etrich Taube pierwszy lot nad Warszawą. Campo na wysokości 400-500 metrów przeleciał wzdłuż ulicy Marszałkowskiej, nad Ogrodem Saskim, Starym Miastem, Krakowskim Przedmieściem, Nowym Światem i Alejami Jerozolimskimi, stając się w ten sposób pierwszym Polakiem, który wykonał przelot na samolocie nad Warszawą. Lot ten był głośno komentowany w kraju.

14 sierpnia 1914
* ODEZWA DO POLAKÓW. Głównodowodzący armii rosyjskiej wielki książę Mikołaj Mikołajewicz Romanow wydał manifest wzywający u progu wojny Polaków do walki przeciw Niemcom. Manifest zawierał obietnicę zjednoczenia po zakończeniu wojny ziem polskich z trzech zaborów. Pod berłem cara miała się odrodzić Polska "wolna pod względem swej wiary, języka i samorządu". Celem odezwy było uzyskanie politycznego poparcia Polaków i skłonienie ich do wstępowania w rosyjskie szeregi.

13 sierpnia 1944
* WYBUCH CZOŁGU. Na ul. Kilińskiego na warszawskim Starym Mieście doszło do wybuchu zdobytego przez powstańców niemieckiego pojazdu gąsienicowego Borgward IV - Sd.Kfz. 301. W wyniku eksplozji zginęło ponad trzystu powstańców i cywilów, którzy zbiegli się podziwiać zdobycz. Pojazd był transporterem ładunków, którego zadaniem było zniszczenie barykady na Podwalu.

15 sierpnia 1979
* APOCALYPSE NOW. Odbyła się premiera filmu Francisa Forda Coppoli "Czas apokalipsy". Jego inspiracją było opowiadanie Josepha Conrada "Jądro ciemności", którego akcja została przeniesiona z XIX-wiecznej Afryki do ogarniętego wojną Wietnamu. W rolach głównych wystąpili Martin Sheen, Marlon Brando i Robert Duvall. Film stał się jednym z najważniejszych obrazów w dziejach kina, a scena ataku helikopterowego przy dźwiękach muzyki Wagnera przeszła do historii kinematografii.

17 sierpnia 1982
* PIERWSZY KOMPAKT. Zaprezentowano pierwszą płytę kompaktową. Została ona opracowana wspólnie przez koncerny Philips i Sony pod koniec lat 70., a jej premiera odbyła się w fabryce w Langenhagen, która wtedy należała do Philipsa. Dzięki dużej, jak na swoje czasy, pojemności, niezawodności i niskiej cenie, dysk kompaktowy stał się popularnym nośnikiem do zapisywania danych. Pierwszą płytą, która pojawiła się w wersji CD była "The Visitors" grupy ABBA.