Żal dopiero nadejdzie

ROZMOWA z prof. ZBIGNIEWEM NĘCKIM, psychologiem społecznym, wykładowcą UJ, o zachowaniu rodziny półrocznej Magdy

- Faktycznie zaskakujące, bo wydaje się, że ten dramat straty dziecka powinien łączyć się z wielkim żalem. A tu może i widać było trochę żalu, ale niespecjalnie. Mogę ich jednak usprawiedliwić. Przypuszczam, że ta stała ekspozycja społeczna, to, że są cały czas obserwowani, śledzeni i na różne sposoby przepytywani doprowadziło u nich do znieczulenia. Dzięki temu łatwiej im będzie przerwać tę fazę intensywnego kontaktu zewnętrznego.

Nie sądzę, żeby spokój i taka obojętność rzeczywiście w nich istniały, ale że sobie je wypracowali. To jest sytuacja podobna do zbyt długiego pogrzebu, który powoduje, że jesteśmy wyczerpani i przestajemy płakać. Ale to jest tylko koniec płaczu, nie koniec cierpienia.

- Czyli ten żal, który wydawałby nam się normalną reakcją na taką sytuację może dopiero nadejść?

- Myślę, że nadejdzie i będzie bardzo silny. Poczucie straty i wiążące się z tym rozpacz i dramat dopiero na nich czeka. To są w końcu ludzie dość prości, którzy znaleźli się w zupełnie obcej dla siebie sytuacji, otoczeni gigantyczną liczbą dziennikarzy, reporterów i policjantów. Myślę, że to stłumiło w nich ten żal po śmierci dziecka.

- A skąd się bierze u nich potrzeba mówienia o tym w mediach?

- Z psychologicznego punktu widzenia jedyną przekonującą motywacją jest tu chęć ostatecznego i pełnego wyjaśnienia swojego stanowiska. Oni doskonale wiedzą, że cała Polska od dwóch tygodni żyje tą sprawą, dlatego przypuszczam, że chcieli dać sobie szansę na precyzyjne, jasne i dokładne określenie swojej wersji wydarzeń, tego jak postępowali i co myśleli.

To były próby poniekąd wyjaśnienia, a poniekąd usprawiedliwienia się. Chcieli ostatecznie zablokować domysły, plotki, pomówienia i niejasności.

- Ale też próbowali pokazać: my jesteśmy tylko ofiarami, cała odpowiedzialność leży po stronie matki.

- Dostrzegam ten element odsunięcia się od matki. Nie jest on bardzo wyraźny, ale jednak mąż i teściowa usprawiedliwiają się bez jej obecności, a ona w tej chwili nie ma prawa głosu. Generalnie wydaje mi się, że więzy wewnątrz tej rodziny były trochę rozluźnione. Przypuszczam, choć mogę tu tylko spekulować, że nie było tam wzajemnego wsparcia, więc ten dramat ukazał po prostu słabość relacji między nimi. Może dopiero, kiedy zostaną sami i ta sprawa trochę ucichnie, będą mieli czas na wyjaśnienie sobie, dlaczego do tego doszło.

- Zainteresowanie ich rodziną nie ucichnie, jeśli będą dodatkowo ściągać na siebie uwagę mediów występami u boku Krzysztofa Rutkowskiego.

- To prawda, że w ten sposób ściągają dodatkową uwagę, ale też istnieje społeczne oczekiwanie poznania ich zdania. Wszyscy mamy taką potrzebę wewnętrznego ładu, a ona zależy od zrozumienia wydarzeń, które nas frapują. Jeśli ginie dziecko, a ja nie rozumiem, dlaczego, to świat nie jest normalny.

Rozmawiał MACIEJ PIETRZYK