Zapytaj się ginekologa

Pigułki antykoncepcyjne są najpopularniejszą metodą zabezpieczania się przed ciążą wśród wszystkich środków hormonalnych. Mimo że dostępne tylko na receptę i wymagające systematyczności w przyjmowaniu, są chętniej wybierane niż plastry, wkładki wewnątrzmaciczne czy zastrzyki antykoncepcyjne.

- Chociaż tabletki hormonalne są dostępne w sprzedaży już od 50 lat, wciąż spotykam się z __wątpliwościami dotyczącymi ich stosowania - komentuje ekspert programu „Zdrowa ONA”, ginekolog dr Grzegorz Połud-niewski i odpowiada na najczęściej zadawane przez pacjentki pytania.

Co zaburza ich działanie?
„Wrogiem” pigułek są niektóre antybiotyki, a zwłaszcza substancje takie jak: rifampicyna i tetracyklina. Podczas kuracji antybiotykowej warto zastosować dodatkowe metody zabezpieczania przed ciążą (np. prezerwatywy). Podobnie działają niektóre leki uspokajające i nasenne oraz przeciwpadaczkowe - w wypadku ich stosowania zawsze należy skonsultować z lekarzem ich wpływ na efekt antykoncepcyjny. Powszechnie stosowany parace-tamol może obniżać skuteczność tabletek. Dzieje się tak wówczas, gdy znacznie przekroczymy zalecaną dawkę. Na działanie pigułek mogą wywierać wpływ niektóre powszechnie uznawane za bezpieczne zioła - przede wszystkim dziurawiec czy dzięgiel chiński. Podobnie może zadziałać też witamina C; stosowana w dawce powyżej 1000 mg może zaburzać wchłanianie hormonów. Panie palące papierosy nie tyle powinny obawiać się osłabienia działania antykoncepcyjnego, co zwiększonego prawdopodobieństwa wystąpienia chorób naczyń krwionośnych i serca. Ryzyko wzrasta z wiekiem kobiety - palaczki powyżej 35. roku życia nie powinny mieć więc przepisywanej dwuskładniowej doustnej antykoncepcji.

Jak długo stosować?
Tabletki antykoncepcyjne można stosować przez wiele lat, pod warunkiem ich dobrej tolerancji - i nie ma potrzeby wykonywania przerw ich w przyjmowaniu. Ponadto długotrwałe przyjmowanie antykoncepcji hormonalnej zmniejsza ryzyko rozwoju raka macicy, jajnika czy jelita grubego, co zostało udowodnione naukowo. Pod wpływem pigułek nie pogarsza się także przyszła płodność kobiety. Warto jednak, aby panie miały świadomość, że rozpoczynając ich stosowanie w wieku 20 lat, a kończąc w wieku lat 30, będą miały płodność odpowiadającą trzydziesto-, a nie dwudziestoletniej kobiecie.

Jakie są korzyści?
Odpowiednio dobrane tabletki antykoncepcyjne zapewnią nam nie tylko wysoką skuteczność i bezpieczeństwo stosowania - mogą również korzystnie wpływać na wygląd zewnętrzny kobiety. Przykładem pigułek, które wykazują pozaantykoncepcyjne działanie, są te o działaniu antyandrogenowym - poprawiają bowiem stan skóry poprzez zmniejszenie łojotoku i zmian trądzikowych, a także mogą być pomocne w redukowaniu nadmiernego owłosienia. Do innych korzyści możemy również zaliczyć łagodzenie dolegliwości miesiączkowych - regulacje cyklu i obfitości krwawień. Ponadto niektóre tabletki nie hamują potencji seksualnej, na co skarży się wiele kobiet. Działanie na poprawę tych aspektów wykazują tabletki na bazie octanu chlorma-dinonu, co zostało potwierdzone badaniami.

Jak dobrać najlepsze?
Zanim ginekolog przepisze pacjentce tabletki antykoncepcyjne, powinien zawsze zebrać wywiad odnośnie chorób w rodzinie (nowotwory piersi i układu rozrodczego, udary mózgu, nadciśnienie, choroby zakrzepowe) oraz trybu życia, stosowanych używek, aktywności seksualnej, informacji, czy kobieta rodziła lub czy planuje dziecko w najbliższym czasie. Równie ważne jest wykonanie badań: cytologii, badania ginekologicznego, badania piersi, pomiaru ciśnienia tętniczego i ewentualnie badań laboratoryjnych krwi.

Dopiero na tej podstawie lekarz podejmie decyzję co do możliwości przepisania tabletek antykoncepcyjnych i dokona ich wyboru. Ta decyzja zawsze musi być jednak przemyślana i jest kwestią indywidualną każdej kobiety, dlatego lekarz nie może wystawić recepty na konkretne pigułki jedynie „na życzenie” pacjentki.