Zdrowie na talerzu

Nasycone kwasy tłuszczowe występują głównie w tłuszczach zwierzęcych - ich nadmiar sprzyja m.in. miażdżycy.

Jednonienasycone kwasy tłuszczowe występują głównie w tłuszczach roślinnych i są nie tylko źródłem energii, ale podawane w odpowiednich ilościach wykazują działania zdrowotne, przeciwstawne do działania tłuszczów zwierzęcych - redukują poziom złego cholesterolu LDL, obniżają ciśnienie krwi, zapobiegają tworzeniu się zakrzepów w naczyniach krwionośnych, a niektóre z nich podwyższają we krwi poziom dobrego cholesterolu HDL, który wymiata złogi cholesterolowe. Uważa się, że oliwa z oliwek jest tym elementem diety, któremu zawdzięcza się zdrowie i długie życie.

Oprócz jednonienasyconych kwasów tłuszczowych zawiera przeciwutleniacze, takie jak witamina E i polifenole, które unieczynniają wolne rodniki i w ten sposób zmniejszają ich aktywność w rozwoju nowotworów. Podobne działanie do oliwy wykazuje olej rzepakowy bezerukowy - znajduje się w nim ponad dwa razy więcej witaminy E i prawie tyle samo jednonienasyconych kwasów tłuszczowych co w oliwie. Olej rzepakowy zawiera dużo bardzo zdrowego kwasu alfa-linolenowego, należącego do tej samej grupy, co kwasy tłuszczowe występujące w rybach. Wielonienasycone kwasy tłuszczowe należą do dwóch grup: omega-6 i omega-3.

Niektóre z nich, jak kwas linolowy i kwas alfa-linolenowy muszą być dostarczane z pożywieniem, ponieważ organizm nie potrafi ich syntetyzować (nazywane są niezbędnymi). Oba rodzaje kwasów zmniejszają ryzyko choroby niedokrwiennej serca, choć w różny sposób. Głównym źródłem omega-6 są oleje, m.in. słonecznikowy, sojowy, kukurydziany, z pestek winogron, kokosowy; kwasy te obniżają cholesterol.

Kwasy omega-3 obniżają stężenie triglicerydów, hamują powstawanie zakrzepów w naczyniach wieńcowych i mózgowych, obniżają ciśnienie krwi. Dobre ich źródło to tłuszcz ryb i morskich ssaków. Najlepszym źródłem omega-3 i omega-6 i to w doskonałych proporcjach jest olej lniany.