Czekanie na Papieżówkę

Kilka lat temu Ojciec Święty Jan Paweł II zaapelował do polskiego społeczeństwa: "Krzyk i wołanie biednych domaga się od nas konkretnej i wielkodusznej odpowiedzi. Starajmy się tak postępować i żyć, by nikomu w naszej Ojczyźnie nie brakło dachu nad głową i chleba na stole, by nikt nie czuł się samotny, pozostawiony bez opieki". W odpowiedzi na ten apel Fundacja "Sacrosong", kierowana przez ks. Jana Palusińskiego, zaproponowała budowę osiedla imienia Dwudziestolecia Pontyfikatu Jana Pawła II.
 Z inspiracji fundacji w pracowni urbanistycznej Ośrodka Kształcenia Urbanistów Politechniki Krakowskiej pod kierunkiem prof. dr. hab. arch. Stanisława Juchnowicza powstał projekt osiedla. Ma ono być zlokalizowane w osiedlu Wyciąże na terenie zwanym Papieżówką lub Pod Bogiem Ojcem.
 Tak nazywa ten teren miejscowa ludność, odkąd fundacja nabyła go od Huty im. Tadeusza Sendzimira na potrzeby budowy osiedla. Zamierzeniem fundacji jest zbudowanie tutaj lepszej przyszłości dla wielu rodzin, dbanie o ład i piękno, poprzez m.in. pielęgnację zieleni, aby w ten sposób wyrazić wdzięczność Stworzycielowi Świata i Człowieka za zdrowe środowisko. Nowe osiedle mieszkaniowe ma być przeznaczone dla tych, którzy potrzebują dachu nad głową, czyli przede wszystkim dla biednych małżeństw i rodzin, w tym szczególnie dla powracających do ojczyzny z Syberii, Kazachstanu i innych stron świata - zapewniają organizatorzy przedsięwzięcia. - Osiedle to ma być nie tylko miejscem do mieszkania, ale też pracy. Dla poszukujących zajęcia mieszkańców zostanie bowiem stworzony zespół obiektów przeznaczonych dla przedsiębiorstw produkujących towary poszukiwane na rynku. Będą tu mogli pracować także mieszkańcy okolicznych miejscowości, gdzie panuje spore bezrobocie.
 Samo osiedle, przewidziane na około 600 mieszkańców, będzie składało się niewysokich, łatwych do identyfikacji obiektów. Zostanie ono tak zaprojektowane, aby możliwe było bliskie sąsiedztwo, dzieci znały się dobrze, a dorośli nawet z imienia. Wobec przewidywanej różnorodności grup społecznych zostanie położony nacisk na stworzenie warunków dla procesów adaptacyjnych przyszłych mieszkańców do życia w środowisku zurbanizowanym. Środowisko to będzie tworzone zgodnie z zasadami współczesnych osiągnięć urbanistyki, architektury, ekologii, techniki komunalnej i nauk społecznych. Będzie to również wspólnota ekumeniczna.
 Projekt osiedla przewiduje także powstanie obiektów usługowych takich jak sklepy, warsztaty, pomieszczenia do działalności społecznej różnych stowarzyszeń, klubów, kół i samorządu mieszkańców oraz ośrodka zdrowia i Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Pożyczkowej, oferującej tanie kredyty. Powstaną też: Dom Trzeciego Wieku dla osób samotnych i niepełnosprawnych oraz dla emerytowanych twórców, hotel, bursa akademicka, amfiteatr, gdzie mogłyby odbywać się m.in. imprezy Festiwalu Twórczości Sakralnej "Sacrosong", boiska sportowe, miejsca do gier i zabaw, ścieżki zdrowia, a nawet ośrodek rekreacyjno-sportowy na brzegach pobliskich akwenów. Oczywiście nie zabraknie w osiedlu także małej kaplicy.
 Osiedle ma być wybudowane z poszanowaniem zasad ekologii. Przewiduje się więc m.in. wykonanie zamkniętego obiegu wody w osiedlu, zbudowanie lokalnej oczyszczalni ścieków oraz wykorzystanie źródeł energii niekonwencjonalnej m.in. kolektorów słonecznych, pomp ciepła, a nawet elektrowni wiatrowej.
 Fundacja, jako instytucja non profit, nie ma zamiaru osiągać korzyści materialnych z budowy osiedla. Dlatego m.in. przewiduje udział przyszłych mieszkańców w jego budowie. Działacze "Sacrosongu" mają nadzieję, że projektowane osiedle zainicjuje rozbudowę miejscowości Wyciąże i będzie stanowić jeden z pierwszych elementów realizacji zagospodarowania planu przestrzennego obszaru strategicznego Kraków - Wschód.
 Plan wybudowania osiedla im. Dwudziestolecia Pontyfikatu Jana Pawła II stanowi jeden z fragmentów studium uwarunkowań zagospodarowania przestrzennego Obszaru Strategicznego Kraków - Wschód, czyli terenów w dawnej strefie ochronnej Huty im. Tadeusza Sendzimira, stworzonego przez zespół prof. Stanisława Juchnowicza. Ale Komisja Planowania Przestrzennego i Ochrony Środowiska Rady Miasta Krakowa uważa, że nie ma obecnie możliwości rozpoczęcia prac nad tworzeniem planu zagospodarowania przestrzennego dla osiedla Wyciąże. Fundacja "Sacrosong" wystąpiła wprawdzie z wnioskiem o przyśpieszenie prac nad tworzeniem tego planu, ale radni twierdzą, że najpierw trzeba znieść strefę ochronną HTS. Podobno jest to możliwe dopiero w 2005 roku, gdy wejdą w życie nowe przepisy dotyczące ochrony środowiska. Czy zatem pozostaje jedynie cierpliwe czekanie przez cztery lata, w sytuacji, gdy potrzeba tylu nowych, tanich mieszkań?...
RYSZARD DZIESZYŃSKI