Sypiące się od góry, zaśmiecone ruiny. Pośród nich walają się połamane deski, a nawet całe daszki z płyt, które miały osłaniać korony murów. Była tu kiedyś tablica informacyjna, ale już jej nie ma.
Tak prezentują się dziś relikty XIX-wiecznego fortu na rondzie Mogilskim. Jest szansa na zmianę ich wyglądu: powstała koncepcja, w której proponuje się kilka wariantów ich zabezpieczenia, a może też zagospodarowania.
– W ramach pozimowego sprzątania do końca marca teren fortu zostanie uporządkowany – zapewnia Michał Pyclik z Zarządu Infrastruktury Komunalnej i Transportu.
– W ciągu kilku najbliższych miesięcy zaś chcemy uzgodnić z wojewódzkim konserwatorem zabytków docelowe rozwiązanie dla tego obiektu.
Koncepcję zawierającą kilka pomysłów do wyboru opracowała krakowska firma konserwatorsko-budowlana CDM Baszta. Przyjęto, że potrzebne jest wzmocnienie murów, na które trzeba wydać 700 tys. zł.
Autor: Małgorzata Mrowiec
Dalsze propozycje to: zadaszenie pozostałości fortu dużym płóciennym namiotem albo wykorzystanie szkła i aluminium, którymi przykryto by mury, a także podłoże (chodzilibyśmy wtedy między murami zabytku po szklanych kładkach). Kolejna propozycja przewiduje, że w obrębie fortu pojawią się małe pomieszczenia, gdzie mogłaby działać np. kawiarnia.
– Każdy z wariantów zakłada wzmocnienie murów. Na najtańszą z wszystkich wersji potrzeba 2 mln zł, a na najdroższą od 10 do 12 mln zł – informuje Michał Pyclik. – Ale jest też i koncepcja, by jednak rozebrać mury i tylko zaznaczyć w terenie, jak przebiegały.
Przedstawiciel ZIKiT dodaje, że już szukano chętnych na odtworzenie niektórych pomieszczeń fortu i urządzenie tam kiosku czy kawiarenki, nie było jednak zainteresowanych.
W tegorocznym budżecie ZIKiT nie ma milionów na fort, jego solidne porządkowanie mogłoby się zacząć najwcześniej w przyszłym roku.
Mury pośrodku ronda Mogilskiego to pamiątka po bastionie V „Lubicz” – tyle z niego zostało po wyburzeniach z lat 50. XX stulecia. Wtedy te pozostałości skryła ziemia, odkopano je po pół wieku podczas przebudowy ronda.
W 2008 r. zakończyły się prace konserwatorskie przy ruinach. Daszki z drewna i płyt pilśniowych zamontowano jako tymczasowe rozwiązanie w grudniu 2013 r. Mają osłaniać pozostałości fortu od góry, by nie dostawała się tam woda, która zamarzając, rozsadza mury.
Wojewódzki konserwator z propozycjami dotyczącymi fortu zapozna się niebawem. Z góry wyklucza ich wyburzanie.
– Trzeba być konsekwentnym. Skoro ruiny się odsłoniło i zachowało, muszą zostać. Gdyby je dobrze zakonserwowano, nie sypałyby się. Dawałem wyraźne zalecenia na piśmie, że konserwacja ma się odbywać co roku, a tymczasem prace wykonano tylko raz – wypomina niedociągnięcia Jan Janczykowski.
Konserwator jest zwolennikiem wprowadzenia w dawne mury nowej funkcji, co sam swego czasu sugerował. Uważa, że w tak potężnym węźle przesiadkowym taki pomysł może się sprawdzić.
Znawca fortów dr Krzysztof Wielgus z Politechniki Krakowskiej też jest przeciwny wyburzeniu. – Te mury to ślad bardzo istotnego zabytku architektury obronnej – podkreśla. Jego zdaniem namiot rozpostarty nad reliktami nie sprawdzi się – z dnia na dzień coraz bardziej brudny, będzie tylko szpecił. – Należy zdjąć zwietrzałe, potrzaskane cegły z góry, uzupełnić mur nowymi i zabezpieczyć. Mur nie może być pozostawiony tak jak teraz, by pił wodę – podkreśla dr Wielgus. Oryginalnie ceglane mury fortu miały gzyms z kamienia.
Dr Wielgus podpowiada, że można by „odbudować” brakujące mury zabytku ze szkła. Powstałby wtedy rodzaj pawilonu do zagospodarowania.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
