Gabinet porcelanowy. Nowa wystawa stała Zamku Królewskiego na Wawelu

- Kolekcja, którą prezentujemy nie powstała w ciągu kilku ostatnich lat, kreowana jest od lat 70., w oparciu o kolekcję Tadeusza Wierzejskiego, który przekazał Zamkowi Królewskiemu na Wawelu w 1966 roku swoją kolekcję 150 miśnieńskich wyrobów. Dziś jest to zbiór, w którym znalazły się dzieła sztuki unikalne – nie można myśleć o porcelanie jako przedmiotach użytkowych, każdy z tych najbardziej delikatnych spodków to dzieło sztuki samo w sobie, arcydziełami są pełnoplastyczne rzeźby, m.in. rzeźba lisa, grupa Golgoty – to są unikaty, które pozycjonują najwyżej kolekcję wawelską – mówi Andrzej Betlej, dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu.

Wspomniany Lis z kurą w pysku naturalnej wielkości, grupa Mopsów czy bezcenna monumentalna kompozycja rzeźbiarska z porcelany Ukrzyżowanie, figurki, serwisy obiadowe to tylko kilka z obiektów, jakie złożyły się na nową wystawę stałą Gabinet Porcelanowy prezentowaną w Prywatnych Apartamentach Królewskich. Oprócz stale gromadzonej kolekcji i przy różnych okazjach już prezentowanej znalazły się na tej ekspozycji najnowsze nabytki Wawelu po raz pierwszy udostępnione zwiedzającym, jak choćby wspomniana grupa porcelanowych mopsów. Poza porcelanowymi arcydziełami znalazła się na niej sztuka późnego baroku.

- 160 sreber stołowych, głównie augsburskich, ale też wrocławskich i warszawskich, 10 egzemplarzy polskich szkieł herbowych z manufaktur magnackich, które są niezwykłą rzadkością w kolekcjach, zbiór malarstwa XVII- i XVIII-wiecznego, dwa zegary, meble lakowe - nieodłączną część tego rodzaju gabinetów oraz 326 przedmiotów z porcelany miśnieńskiej, kilka z porcelany dalekowschodniej – wylicza Dorota Gabryś, kuratorka wystawy Gabinet Porcelanowy.

Określana mianem „białego złota” porcelana stała się w XVIII wieku synonimem bogactwa. Długo niedoścignionym ideałem była porcelana chińska, jednak powstała w początkach XVIII wieku w Miśni pierwsza europejska manufaktura stworzyła wyroby przejrzyste i cienkościenne dorównujące lub nawet cenione wyżej od wyrobów dalekowschodnich. Jednym z najsłynniejszych w swoich czasach kolekcjonerem porcelany był król August II Mocny. W 1721 roku sporządzono inwentarz jego kolekcji, w którym znalazło się ok. 20 tys. przedmiotów, głównie porcelany chińskiej i japońskiej.

Nowa wystawa Zamku Królewskiego na Wawelu obejmuje trzy sale, rokokowe dekoracje i najlepsze srebra augsburskie, szkło i malarstwo to obiekty zgromadzone w pierwszej galerii. Lustrzany labirynt wypełniony arcydziełami porcelany stołowej oraz figurkami i rzeźbami oraz najnowszymi nabytkami znajdą zwiedzający w kolejnej sali.

Gabinet Porcelanowy zamyka sala poświęcona monumentalnej porcelanowej kompozycji rzeźbiarskiej Ukrzyżowanie. Arcydzieło Johanna Joachima Kaendlera – głównego modelera w Królewskiej Manufakturze w Miśni w XVIII wieku – ro jedno z dwóch zachowanych na świecie tego rodzaju obiektów z epoki. Druga grupa znajduje się w Dreźnie.

Nowymi nabytkami, które po raz pierwszy można zobaczyć na Wawelu, są również figurki z serii owidiuszowskiej.

- Wykonane około połowy XVIII wieku Jowisz, Diana, Apollo, Miłość i Wiktoria należą do jednej z najsłynniejszych serii figur modelowanych w Miśni na zamówienie króla oraz pierwszego ministra Henryka Brühla. Z racji antycznej tematyki i stylizacji przedstawień nazywane są owidiuszowskimi – wyjaśnia Dorota Gabryś. - Eleganckie białe figury wzorowane na rzeźbach ogrodowych podnosiły wartość dekoracji stołów, a w połączeniu z bogatymi miśnieńskimi serwisami obiadowymi były świadectwem potęgi króla Polski Augusta III.

Dopełnieniem wystawy jest prezentacja dwóch obrazów współczesnego malarza Łukasza Stokłosy, tematyką powiązanych z postaciami królów z dynastii Wettynów: Augusta II Mocnego i Augusta III, zasiadających na tronie polskim w latach 1697-1763.

- Namalowana przez Stokłosę złocona Maska Słońce z podobizną Augusta II i płaszcz koronacyjny Augusta III skłaniają do refleksji nad przemijającym splendorem władzy – tłumaczy Agnieszka Jankowska -Marzec, kuratorka pokazu.

Obrazy Łukasza Stokłosy można zobaczyć w Sali Pod Ptakami Zamku Królewskiego na Wawelu.