Na drewnianym szlaku

Kościół św. Stanisława w Skrzyszowie. Fot. Teresa Gut

Rekomendacje

Tarnów ma to szczęście, że może chwalić się aż dwoma drewnianymi świątyniami. Pierwsza, którą opiekuje się Maryja Panna Wniebowzięta, znana jest wszystkim tarnowianom jako kościół na Burku. Został on wzniesiony w 1458 r., a w ubiegłym wieku dobudowano do niego dzwonnicę. Dlaczego jest wyjątkowy? Bo w ołtarzu głównym znajduje się słynący łaskami obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem, pochodzący z XVI stulecia. Do sanktuarium, co roku przybywają tłumy pielgrzymów. Równie ważny jest kościół Świętej Trójcy na Terlikówce. Wczesnobarokowe nawy boczne i późnorenesansowy ołtarz główny to najcenniejsze jego części. W nim to obejrzeć można obraz przedstawiający zmarłego Chrystusa, który spoczywa na kolanach Boga Ojca.

Podążając z Tarnowa na wschód dojedziemy do Skrzyszowa, miejscowości z pięknym rodowodem i XVI-wiecznym kościółkiem, uznanym za jeden z największych drewnianych, sakralnych obiektów Małopolski. W środku - wspaniałe polichromie późnogotyckie, rokokowe i secesyjne. Do najstarszych części historycy sztuki zaliczają późnogotyckie prezbiterium z herbem rodu Tarnowskich - Leliwą. Skrzyszów jest też miejscem, w którym obejrzeć można piękny drewniany dwór szlachecki.

Wybierając się z Tarnowa na południe, dotrzemy do Zawady, miejscowości usytuowanej na górze św. Marcina. Ten sam święty, jest patronem drewnianej świątyni wzniesionej w XV stuleciu. Do najcenniejszych zabytków zaliczono w niej cztery płaskorzeźby, krucyfiks oraz obraz świętego. Łańcuch, który zawieszony jest nad prezbiterium, miał wykonać ślepy pasterz z... jednego kawałka drewna. Wokół świątyni znajdują się tzw. Soboty, które dawały schronienie pielgrzymom, przybywającym na niedzielne msze św. dzień wcześniej.

Warto także zatrzymać się, i to na dłuższy czas, w Lipnicy Murowanej, by dokładnie obejrzeć świątynię św. Leonarda. Stanęła - według legendy - na miejscu gontyny pogańskiej, a jedynym śladem po tej ostatnie ma być słup Światowida, na którym wspiera się ołtarz główny. Na ścianach, wzniesionego w XV stuleciu kościoła, odnajdziemy wspaniałe malowidła. Obrazy w nawach i prezbiterium - przedstawiające Ostatnią Wieczerzę, Mękę Pańską, Ukrzyżowanie i Sąd Ostateczny - pochodzą z przełomu XV i XVI w. Nic więc dziwnego, że w 2003 r. ta architektoniczna perła wpisana została na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Interesujące drewniane budowle odnajdziemy również m.in. w Bochni (dzwonnica), Zalipiu (malowane domy), a także Wierzchosławicach (muzeum Wincentego Witosa).

Teresa Gut