Największy projekt polskiej humanistyki narodził się w Krakowie. Czy uratuje go Marek Hłasko?

Od 2022 roku pracownicy Zakładu Polskiego Słownika Biograficznego opracowują listę haseł, które będą stanowiły podstawę do stworzenia serii uzupełniającej PSB. Projekt zbliża się do końca, na liście znajdzie się około 30 tysięcy haseł, wśród których znalazły się nazwiska pierwszoplanowych postaci polskiej kultury, których wcześniejsze wydania PSB nie uwzględniły, jak choćby wspomniany Marek Hłasko.

- Powodów dotychczasowej nieobecności w PSB może być kilka. Jednym z podstawowych jest fakt, że wydawany od 1935 roku Polski Słownik Biograficzny powstaje wg systemu angielskiego, czyli alfabetycznego. Aktualnie opracowujemy postaci, których nazwiska rozpoczynają się na literę T. Stąd też nieobecność biografii takich nazwisk jak Wańkowicz, Witos czy Wierzyński - wyjaśnia prof. Andrzej Romanowski, redaktor naczelny Polskiego Słownika Biograficznego.

Jak wyjaśniają twórcy PSB, nazwisko rozpoczynające się na pierwszą literę końcówki alfabetu to nie jedyny powód braku opracowania biograficznego życiorysu wielu wybitnych Polaków. Przez kilka dekad na przeszkodzie stawały również działania cenzury w PRL. Choć jeszcze ważniejszą przyczyną jest... uciekający czas.

Wielcy nieobecni Słownika. Nie tylko Hłasko, ale też Szymborska, Lem i Jan Paweł II

- Mamy naprawdę wielu wybitnych Polaków, których biogramy na pewno muszą zostać opracowane. Cezurą dla serii podstawowej Słownika była śmierć przed 2001 rokiem. Musimy więc wrócić do takich postaci jak Jan Paweł II, Wisława Szymborska czy Stanisław Lem - wylicza prof. Romanowski.

Jest szansa, by monumentalne dzieło polskiej humanistyki, uzupełniło luki. Dobiegają bowiem końca prace nad listą haseł serii uzupełniającej Słownika. Na projekt pozyskali ministerialne dofinansowanie, a pełna lista brakujących haseł powinna być znana już w kwietniu. Zwieńczeniem prac będzie konferencja popularnonaukowa „Polski Słownik Biograficzny imprimis. Seria podstawowa i uzupełniająca” zaplanowana na 6 marca w siedzibie Polskiej Akademii Umiejętności.

Ale to dopiero początek prac nad tzw. „drugą serią” PSB. Kiedy gotowa będzie lista postaci, które mają się znaleźć w Słowniku, do pracy będą mogli przystąpić najwybitniejsi biografiści i historycy. Zanim jednak ruszą do tworzenia opracowań, niezbędne będzie pozyskanie odpowiedniego dofinansowania. Aktualny projekt listy haseł, który kierowany jest przez Mariusza Ryńcę, realizowany jest w ramach programu ministerialnego „Nauka dla Społeczeństwa”.

Jak Marek Hłasko może uratować Polski Słownik Biograficzny?

- Przed nami ważny etap pozyskania dofinansowania na realizację serii uzupełniającej. Liczę, że w Roku Hłaski uda nam się zdobyć środki na dołączenie jego biografii do największego projektu polskiej humanistyki. Opracowanie listy haseł to już pierwszy krok, choć niekoniecznie w chmurach – podsumowuje redaktor naczelny PSB.

Konferencja odbędzie się 6 marca w Dużej Auli Polskiej Akademii Umiejętności przy ul. Sławkowskiej 17 w Krakowie o godzinie 10.30. Z wydarzenia będzie realizowany bezpośredni streaming na naszym profilu na Facebooku: Fb.com/polskislownikbiograficzny

Polski Słownik Biograficzny (PSB) ukazuje się w Krakowie od 1935 roku. To jeden z najważniejszych i największych narodowych projektów naukowych o światowej renomie, służący pokoleniom humanistów nad którego realizacją pracowało ponad 4 tysiące najwybitniejszych specjalistów z kraju i zagranicy. SB powstaje w ramach Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk.

Dziennik Polski jest patronem medialnym konferencji „Polski Słownik Biograficzny imprimis”.