W gminie Wieliczka ubyło pomników przyrody. Zagrożony jest także zabytkowy tulipanowiec z Ogrodu Żupnego przy wielickim muzeum

Około połowa pomników przyrody w gminie Wieliczka znajduje się w parku dworskim w Śledziejowicach. Właśnie tam ubyły cztery cenne drzewa: dwie lipy drobnolistne oraz dąb szypułkowy i jesion wyniosły.

Uchwałę o zniesieniu ochrony dotychczasowych pomników – z uwagi na bezpowrotną utratę wartości przyrodniczych, ze względu na które ustanowiono nad nimi szczególną pieczę - wieliccy radni miejscy musieli podjąć podczas ostatniej sesji.

- Niestety tych drzew już nie ma, podczas wichur przewróciły się lub złamały albo zostały wyrwane z korzeniami. Najwięcej dotychczasowych pomników przyrody utraciliśmy w lutym tego roku, kiedy w rejonie Śledziejowic przeszła wichura, to była prawdopodobnie mała trąba powietrzna. W jednej z lip drobnolistnych chodzi o częściowe zdjęcie ochrony. Wynika to z tego, że ten pomnik przyrody stanowiły dwa drzewa. Jedno z nich zostało przewrócone na skutek wichury, ale drugie zostało – wyjaśniała podczas sesji Olga Biestek, kierownik Referatu Ochrony Środowiska Urzędu Miasta w Wieliczce.

Inaczej wygląda sytuacja z okazałym, zachwycającym tulipanowcem amerykańskim, królującym w parku (w Ogrodzie Żupnym) przy wielickim Muzeum Żup Krakowskich.

„Tulipanowiec jest ogromnym drzewem, które swą urodą zachwyca ogrodników na całym świecie. W wielickim Ogrodzie Żupnym, kwiaty na drzewie tulipanowca są liczne i dobrze widoczne. Zapraszamy do oglądania tego pięknego zjawiska oraz spaceru wokół Zamku. Ogród Żupny powstał już w 1564 roku i miał oddzielać Zamek od domów mieszczańskich i w ten sposób chronić go od pożarów. W specjalnej części ogrodu uprawiano warzywa wykorzystywane przez górniczą kuchnię w zamku. Oprócz funkcji gospodarczych, pełnił też rolę renesansowego ogrodu ozdobnego” - tak zapraszało w połowie czerwca 2022 do Ogrodu Żupnego Muzeum Żup Krakowskich.

Gdy uchwała o zniesieniu ochrony także tego drzewa - o obwodzie pnia 2,8 m (na wysokości 1,3 m) - pojawiła się w porządku obrad lipcowej sesji Rady Miejskiej, sytuacja zaniepokoiła wielu mieszkańców. O cenne drzewo dopytywali się mocno o także radni.

Jak tłumaczyła Olga Biestek, w tym przypadku zniesienie statusu ochrony jest konieczne, ponieważ podczas inwentaryzacji pomników przyrody w gminie (prowadzonej w 2021 roku – red.) stwierdzono w miejscu połączenia pni tulipanowca ogromny ubytek oraz zgniliznę drewna, co sprawia, że jest zagrożenie dla ludzi i mienia, ponieważ może dojść do oderwania się dwóch bocznych pni drzewa.

- Uchwała o zniesieniu ochrony tulipanowca została zaopiniowana pozytywnie przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska, ale podjęcie tej uchwały nie będzie równoznaczne z wycinką drzewa. Będziemy walczyć o tulipanowca. Zrobimy kolejną analizę i badanie stanu drzewa, by oceniać czy jest szansa na zmniejszenie zagrożenia oderwania się pni i jego uratowanie – zapowiedziała szefowa Referatu Ochrony Środowiska.

W gminie Wieliczka pozostało obecnie 25-28 pomników przyrody (niektóre z nich to zespoły drzew).

Kilkanaście z nich rośnie w parku dworskim w Śledziejowicach, a pozostałe: przy klasztorze w Sierczy (cztery) i parku Mickiewicza oraz w Gorzkowie, Grajowie, Janowicach, Sierczy, miejskim osiedlu Krzyszkowice i przy klasztorze franciszkanów w Wieliczce (po jednym). Jeden pomnik przyrody – surmia wielokwiatowa – pozostał obecnie także w Ogrodzie Żupnym w Wieliczce. „Rodzynkiem” w skali gminy Wieliczka jest również głaz narzutowy w Raciborsku.

Historyczne upały w Wielkiej Brytanii. Padł rekord temperatury