Niewolnik szyszek

Grzegorz Tabasz: LEŚNY DZIENNIK

Nasiona świerka, jodły czy innych iglaków są łatwo dostępne, pożywne i zdrowe, ale każda przesada szkodzi. Proszę zobaczyć na dziób krzyżodzioba. To skrajne uzależnianie od szyszek. Ptak wielkości tłustego szpaka, w ładnej, kolorowej szacie, ma dziób wyglądający niczym zepsute szczypce. U każdego "normalnego" ptaka obydwie połówki zachodzą na siebie równo i dokładnie, zaś u krzyżodzioba nie. Takim dziobem nie można nic uskubać, chwycić, a nawet zastosować do go obrony.

Urządzenie doskonale sprawdza się tylko w jednej sytuacji: otwierania szyszek. Starczy włożyć go pomiędzy łuski dowolnej szyszki, otworzyć i przy pomocy języka zręcznie wydłubać smakowite nasionko. Sikorka bogatka w podobnej sytuacji umęczy się nim cokolwiek znajdzie, dzięcioł umocuje szyszkę w rozwidlonej gałęzi i będzie ją mielił ile sił. Kiedyś widziałem jak w rodzinnej grupie pracował na dorodnej jodle. Deszcz łusek sypał się na ziemię a ja miałem wrażenie, że zadowolone ptaki mlaskają z zachwytu. Doskonale to rozumiem, bowiem jodła w odróżnieniu od świerka, ma szyszki, które bez niczyjej pomocy rozsypują się w kawałki.

Wąska specjalizacja ma swoją cenę, czyli tytułowe niewolnictwo. Krzyżodzioby jadają tylko nasiona wydobyte z szyszek. Koczują po iglastych borach, parkach a nawet ogrodach. Jak znajdą owocujące drzewo, jest dobrze. Jak ich nie ma, musza szukać nowego miejsca. Lub zginąć z głodu. Nie pożywią się w karmniku, choćby chciały nie zerwą żadnego owocu. Konstrukcja dzioba na to nie pozwala. Czy o spotkanie z krzyżodziobem ciężko? To tylko kwestia szczęścia. Szyszki obficie dojrzewają na iglakach, co kilka lat. Jeśli szczęśliwie traficie na taki urodzaj, widok żerujących w koronie jodeł czy świerków niewolników szyszek jest tylko kwestia czasu. I cierpliwości.