Odszkodowania nie tylko za smog

Bez większego rozgłosu przeszła informacja o tym, że miasto Kraków pozwie Skarb Państwa o zapłatę 46 mln złotych z odsetkami. Taką kwotę prezydent i jego urzędnicy wskazali jako brakujące środki na zadania zlecone samorządowi gminnemu przez administrację rządową.

Od wielu lat słyszymy, że rząd przekazuje samorządom kolejne zadania bez odpowiedniego zabezpieczenia finansowego. I nic w tej kwestii się nie zmienia. Nawet na obiecywane nauczycielom podwyżki pieniędzy jest za mało, więc samorządy będą musiały poszukać gotówki we własnych budżetach. I nie zmienią tego zapewnienia przedstawicieli rządu, że na wszystko wystarczy. I tłumaczenia wojewody małopolskiego Piotra Ćwika, że gdyby poprzednia ekipa tak współpracowała z samorządami i tak zapewniała im odpowiednie finanse, jak robi to rząd PiS, to nie byłoby pozwu. Warto jednak zauważyć, że pozew ma dotyczyć zbyt małych środków za lata 2012-2018, a więc i okresu,w którym rządziła koalicja PO-PSL, i ostatnich lat, czyli rządu PiS.

Można się spodziewać, że sąd przyzna rację prezydentowi Jackowi Majchrowskiemu. Pod koniec ubiegłego roku już to raz zrobił, tyle że wtedy dotyczyło to znacznie mniejszej kwoty, bo 3,8 mln zł. I co ważne - same odsetki wynosiły 2 mln zł, czyli więcej niż brakująca kwota na zadania zlecone.

Ale pozew ze strony Krakowa to nie jedyna niedobra wiadomość dla rządu. W tym tygodniu popularny aktor Jerzy Stuhr oraz znany reportażysta Mariusz Szczygieł wygrali w sądzie proces o odszkodowanie za smog. Sąd uznał, że należy im się finansowa rekompensata, bo nasze państwo jest nieskuteczne w walce ze smogiem. Jeśli znajdą się ich naśladowcy, w państwowej kasie trzeba będzie dobrze poszukać o wiele więcej pieniędzy niż na niedobory w finansowania zadań przekazywanych samorządom. A ponieważ świadomość ekologiczna wśród Polaków jest coraz większa, kolejnych pozwów sądowych za smog raczej nie da się uniknąć. Będą więc i kolejne odszkodowania

Jeszcze kilka lat temu pozew o odszkodowanie za zbyt zanieczyszczone powietrze, a właściwie bezczynność urzędników, którzy powinni dążyć do poprawy jakości powietrza, wydawał się kompletnie odjechanym pomysłem. Dziś dziwi już tylko nielicznych, a jeśli ktoś krytykuje pozywających, to pobrzmiewa w tym raczej nutka polityki, a nie ma kwestionowania negatywnych skutków samego smogu. Pewnie w niedługim czasie pojawią się procesy sądowe z powodu zbyt długo trwających remontów torowisk czy ociągania się z budową dróg. Choć dziś składający taki pozew zostałby uznany co najmniej za dziwaka, to za kilka jego pionierskie wybryki mogą być uznane za coś oczywistego i staną się powszechne.