Rząd dopadnie rekiny i odpuści uczciwym

Rząd przyjął we wtorek projekt ustawy o szczególnych zasadach wykonywania niektórych zadań z zakresu informatyzacji działalności organów administracji podatkowej, służby celnej i kontroli skarbowej. Autorem projektu jest minister finansów.

Skarb Państwa powoła spółkę z o.o., która przygotuje rozwiązania informatyczne i wyposaży wymienione organy w systemy teleinformatyczne, urządzenia informatyczne lub oprogramowanie pozwalające zwiększyć efektywność. Przetwarzane dane podatników, w tym przedsiębiorców, mają być chronione i w pełni bezpieczne. Spółka celowa nie będzie prowadziła działalności komercyjnej, gdyż ma być podmiotem realizującym wyspecjalizowane i szczegółowo określone usługi publiczne, jedynie na rzecz organu założycielskiego. Spółka ta nie będzie miała dostępu do tajemnic handlowych przedsiębiorców.

Minister finansów wierzy, że proponowane rozwiązania pozwolą ograniczyć skalę oszustw rujnujących polski budżet, chronić rodzimy rynek przed nieuczciwą konkurencją i ograniczyć szarą strefę. Efektem ma być zasadnicze zmniejszenie luki podatkowej, różnicy między kwotą, jaka powinna wpływać do budżetu a tą, jaka realnie doń wpływa. W ostatnich latach luka stale rosła, głównie za sprawą oszustw i wyłudzeń idących w dziesiątki miliardów złotych rocznie; niedobór w samym tylko podatku VAT wynosi - według różnych szacunków - od 25 do 40 mld zł.

Drugim powodem powiększania się luki jest coraz powszechniejsze stosowanie tzw. optymalizacji podatkowej przez przedsiębiorców, nie tylko wielkie korporacje, ale też mniejsze firmy, a także zamożne osoby fizyczne (czego dowodzą kolejne afery po „wycieku” danych z banków i kancelarii doradczych). Z tym ministerstwo również zamierza walczyć - m.in. przy pomocy klauzuli ogólnej obejścia prawa podatkowego, o której pisaliśmy tu wiele razy.

Efektywność poboru podatków w większości krajów Europy spada, dlatego Komisja Europejska zaleciła wprowadzenie szeregu rozwiązań prawnych i systemowych do walki z tym zjawiskiem. Zachęca też do współpracy skarbówki ze wszystkich krajów UE - bez tego wykrycie nadużyć dokonywanych przeważnie w ramach skomplikowanych konstrukcji międzynarodowych (sieci spółek rozsianych po całym świecie) jest praktycznie niemożliwe.

Rząd liczy, że nowy system pomoże mu wyłapać i ukarać naprawdę grube ryby, a także błyskawicznie egzekwować wyłudzone lub niezapłacone kwoty. Dzięki temu zasadniczo spadnie liczba nieuzasadnionych kontroli u pozostałych przedsiębiorców, a zjawisko karania na siłę za banalne błędy i uchybienia ma odejść do lamusa.

Podobne systemy wdrażane są w innych krajach, w wielu już teraz pomogły zmniejszyć lukę finansową w dochodach z podatków, w tym VAT. Ustawa ma pilnie przejść przez parlament i zacznie obowiązywać niebawem.