Szwejk wiecznie żywy

FELIETON

Pisarz urodził się 130 a odszedł okrągłe 90 lat temu, ale wiecznie żyje * Jednym z jego licznych potomków jest Yossarian, bohater powieści Josepha Hellera "Paragraf 22"; odpowiedni cytat z powieści znajduje się w granitowej głowie w okolicach przysadki mózgowej * Napisy wykonane są w 10 spośród 58 języków, na które przełożono "Szwejka". Cytat po polsku zajmuje eksponowaną powierzchnię między nosem a prawym okiem, co jest ukłonem w kierunku licznych wyznawców szwejkowej filozofii niebieskich oczu kretyna znad Wisły i Odry * Najlepiej prezentował się oddział Przyjaciół Dobrego Wojaka Szwejka z Twierdzy Przemyśl, w galowych mundurach i w poczuciu własnej wartości (gdy cesarz FJ I dowiedział się, że Przemyśl padł, westchnął smutno: - Jaka szkoda, taki był z niego młody, zdolny oficer...) * Powstają kolejne próby dokończenia przerwanych śmiercią pisarza przygód Szwejka.

I tak jedna z postaci powieści, por. Lukasz, "pies na babską słabiznę", zostaje po II wojnie I sekretarzem partii w żeńskim Domu Spokojnej Starości, którego pensjonariuszki walczą między sobą co rano o prawo umycia mu sztucznej szczęki * Żaden z przemawiających nie umiał podać nawet szacunkowej liczby piwiarni, które odwiedził genialny Jarosław czy tym bardziej jego wnuk, a ten ostatni, ku ogólnemu zaskoczeniu, przyznał się do podpalenia w 1968 roku w czasie praskiej wiosny na placu Wacława radzieckiego czołgu. Ha!

Międzynarodowe uroczystości w Lipnicy potwierdziły, że w ponadczasowej powieści czeskiego mistrza można i trzeba dziś szukać sposobów na wyjście z każdej sytuacji. Również towarzyskiej. Oto wybrane ze "Szwejka" propozycje konwersacji:

- Wy głupi rolmopsie! Wy zaszczana pokrako! Kiedy JA komenderuję: hab acht! - to macie wytrzeszczać oczy jak kocur, gdy sra w sieczkę!

- Wy krowo wspaniała, wy świński ryju!

- Bałwanie notoryczny, trąbo powietrzna!

- Zaszczana świńska bando, podlecu, łbie zakuty!

- Nocny stróżu, gorylu, świntuchu, nędzny tchórzu!

- Bestio parszywa, draniu, pawianie, świński psie!

- Wy kozo engadyńska, włóczęgo, wszawy łotrze!

- Barania głowo, kretynie, gówniarzu, głupia dupo!

- Smyku arcykapłański, gnojku, zmoro niesyta!

- Fujaro nadziewana, uliczniku, cymbale!

- Morski psie, czarna bestio, pośle, degeneracie!

- Żyrafo, trąbo słonia, plugawicielu, zdechlaku!

- Zdegenerowany kretynie, idioto, inteligencie!

- Wy zasrana onuco, szympansie, cywilu wszawy!

- Śmierdzielu, wole, arcymałpo, palancie!

- Krowo jordańska, głupku, koronowany ośle!

- Zafajdany ogierze, capie, hieno centkowana!

- Notoryczny bałwanie, psubracie, wy cymbale!

- Śmierdzące bydle, morska świnio, buraku!

- Wszawy łotrze, czarny wieprzu, łaziku, pierdzielu!

- Wy byku! Wy warchlaku! Wy wielbłądzie! Wy haniebny wybryku natury! Wy wstydzie armii! Wy...Wy...Wy...

- Odmaszerować!

LESZEK MAZAN, dziennikarz, krakauerolog i szwejkolog