Zwierzęca klinika toksykologii

Ukąszona przez żmiję kozica zjada wilczomlecze, wilk w podobnej sytuacji wygrzebuje i zjada korzenie i kłącza rdestów, psy i koty, przy niestrawnościach, skubią trawę

     Odżywianie się roślinami wymaga więc nie tylko zręczności, ale i - w ludzkim rozumieniu - wiedzy. Innym równie ciekawym przypadkiem jest gąsienica pewnego gatunku motyla. Potrafi ona żerować na trującym północnoamerykańskim mleczu (konie, krowy i zwierzyna płowa omijają go z daleka), nie tylko bez zachowania środków ostrożności, ale przy całkowitym uodpornieniu na toksynę. To biochemiczne osiągnięcie gąsienicy sprawia, że jej - przesiąknięte trucizną z rośliny - tkanki organizmu stają się niejadalne dla naturalnych wrogów. Cząsteczki trucizny pozostają aktywne nawet wtedy, gdy gąsienica przepoczwarzy się w motyla, a więc i ten jest potem "nieatrakcyjnym" kąskiem.
     Obok zdolności selekcjonowania pożywienia, zwierzęta posiadają jeszcze umiejętność wyboru - w razie choroby - roślin leczniczych oraz odpowiedniego ich stosowania.
     - Była u nas kiedyś w hodowli małpka kapucynka o brzydkiej, matowej sierści. Po pewnym czasie zaczęły się jeszcze pojawiać skórne wypryski. Codziennie dostawała duży talerz owoców i jarzyn. Pewnego dnia w warzywnym bukiecie znalazła się i cebula. Małpka szybko wybrała cebulę, obrała warstwami, usuwając starannie wszystkie błonki, po czym zaczęła się starannie smarować wyciekającym sokiem. Powtarzała ten "zabieg" codziennie. I skóra została wyleczona - opowiada dr Barbara Dąbrowska z Zakładu Zoopsychologii i Etologii Zwierząt IBŚ Uniwersytetu Jagiellońskiego.
     Tego typu przykładów z "medycyny naturalnej" opisano jeszcze więcej. I tak, ukąszona przez żmiję kozica zjada wilczomlecze, czego w normalnych warunkach nigdy nie czyni. Wilk w podobnej sytuacji wygrzebuje i zjada korzenie i kłącza rdestów. Psy i koty, przy niestrawnościach, skubią trawę. Dr Dąbrowska zaleca jednak ostrożność w interpretowaniu podobnych zjawisk. Nigdy bowiem tak do końca nie wiemy, na ile są przypisywaniem ludzkich znaczeń zachowaniom zwierząt.
      KATARZYNA ŚLIWA