FELIETON PAWLA KOWALA

W jednej z dyskusji w ostatnim tygodniu minister transportu Andrzej Adamczyk wystąpił z hasłem „Kolei patriotycznej”. W pewnym sensie ta dyskusja pokazała, w jakim stanęliśmy miejscu.

Publiczny zamach na polityka ma kilka strasznych wymiarów: to wielkie nieszczęście rodziny i polityczna zbrodnia. Jest też taki wymiar, że zamachowiec przez media dociera z przekazem śmierci do rzeszy odbiorców, zastrasza ich, wywołuje traumę, która dotyka już niemal wszystkich.

Prof. Waldemar Paruch należy obecnie do najbardziej miarodajnych intelektualistów związanych z obozem władzy. Nie mówi przekazami dnia, a uważne słuchanie jego analiz pokazuje, w którym kierunku zmierza PiS. Z jego ostatnich wypowiedzi niedwuznacznie wynika, że PiS ma poczucie, że straciło ok. 10 proc. wyborców politycznego centrum i o te głosy będą się toczyły polityczne boje w rozpoczynającym się roku.

Przed laty nie było „wigilii” w szkołach ani urzędach - z oczywistych powodów. Ludzie w ostatni dzień przed Bożym Narodzeniem składali sobie serdeczne życzenia, niektórzy przynosili opłatek. Parafie też nie organizowały „wigilii”. Wigilia była jedna w domu, potem w kościele pasterka.

Plany rozmontowania PRL w taki sposób, by nie stracić władzy, osobiste notatki Czesława Kiszczaka, a także jego półprywatna korespondencja z rozmaitymi osobistościami życia politycznego w Polsce - to niektóre z dokumentów odnalezionych przez polskich dziennikarzy w USA.

Odchodzi Bush, jeden z wielkich świadków polskiej transformacji lat 90. Z wielkich przywódców tamtej epoki żyje już tylko Michaił Gorbaczow. Bush finalizował amerykańską politykę wobec naszej części świata, prowadzoną przez kilku swoich poprzedników, tak naprawdę już od lat 50. ubiegłego wieku.

Kluczem do osiągnięcia naszych celów w polityce wobec USA jest Kongres. Dopiero dzięki niemu prezydent może uruchomić środki na współpracę wojskową. W przeciekach z Białego Domu i Departamentu Stanu od kilku lat pojawia się kwestia, że Polska powinna zabiegać o poparcie reprezentantów i senatorów nie mniej niż o prezydenta USA.

Kawa na Krakowskim Przedmieściu 11 listopada. Nagle krzyk: o Piłsudski, Piłsudski. Ulicą przejeżdżał akurat przebieraniec udający marszałka. Inny Piłsudski pojawił się w szkole u dzieci, kolejny na imprezie we Wrocławiu. Kolosalna popularność grup rekonstrukcyjnych w Polsce pokazuje, że bardzo tęsknimy za historią, ale też jak trudno nam z historii ulepić coś dla przyszłości.

Można powiedzieć, że problemy partii zaczynają się wtedy, kiedy ma ona kłopoty z realizowaniem tego, z czym ludzie ją najczęściej kojarzą. Z partiami jest trochę jak ze świętymi patronami. PO w polskim pojęciu polityki odpowiada za technikę, budowanie mostów, dróg, dobrą organizację. PiS w naszym stereotypowym pojęciu jest „od wymiaru sprawiedliwości”, patriotyzmu, patosu, celebracji.

Czy historia nazwie nasze czasy „okresem przejściowym”, IV Rzeczpospolitą czy „dobrą zmianą” (w nawiązaniu do sanacji) - to sprawa otwarta. Zależy to trochę od tego, czy władza PiS się utrwali, czy też po przyszłorocznych wyborach rewolucyjna prawica znajdzie się w opozycji. W każdym razie pierwsze wybory w tej „innej Polsce” za nami. Dlatego że odbyły się w tej „nowej”, której nazwy jeszcze nie znamy, nie ma za bardzo sensu porównywać ich do żadnych poprzednich, także samorządowych z 2014 roku.

Znany restaurator z Wrześni popełnił samobójstwo, bo nie dał rady spłacić długów i utrzymać biznesu. Może trafiło to wszystko na jego jakieś inne problemy? Stał się symbolem nieszczęście i beznadziei, która dotyka polską klasę srednią. Przedsiębiorcy, którzy decydują się na obywatelskie nieposłuszeństwo i otwierają swoje biznesy pomimo zakazu nie robią tego z nudów ani z przekory ani po to, by przyprawić sobie kłopotów.

To, co się stało w Waszyngtonie, dotyczy Polski bardziej niż osiemnaście szczepionek dla „celebrytów”. Zamieszanie w Ameryce - to niebezpieczeństwo dla całego Zachodu. Dlatego najbardziej zadziwia miłość naszego prezydenta Andrzeja Dudy do prezydenta Trumpa. Cała Polska przecierała oczy ze zdumieniem, czytając oświadczenie A. Dudy, że tłum zwolenników odchodzącego prezydenta to zdaniem naszej głowy państwa „wewnętrzna sprawa”. No, wewnętrzna w tym sensie, że stała się w USA i musi sobie z nią poradzić Gwardia Narodowa, a nie powiedzmy Policja Polska.

Czasy nieszczęść i katastrof wywołują u ludzi lęk przed nieznanym. Lęk każdego człowieka w tym roku, lęk przed chorobą, samotnością i śmiercią pomnożony razy liczbę obywateli daje piorunujący efekt w postaci społecznej traumy.

Posłom zabrakło ślęczenia nad budżetem w tym roku.

W życiu pewne jest, ze wszystko idzie w kierunku śmierci, ale pewne jest także, że każda władza się skończy. Ludzie pytają, a co będzie „po nich” i często pada odpowiedź „rozpędzić”. Tak by to brzmiało w języku potocznym.

Przez lata słyszymy, że USA są strategicznym partnerem Polski potem Warszawa ignoruje przyszłego prezydenta USA. Przez tygodnie prezydent próbuje uniknąć poważnych gratulacji dla Joe Bidena jakby nie mogąc się pogodzić z odejściem Donalda Trumpa, na którym realnie wisiała międzynarodowa reputacja obecnej ekipy w Warszawie. Szybko okazało się, że sojusz z USA, o którym tyle prezydent Duda trąbił przy każdej okazji, był raczej sojuszem z jednym amerykańskim politykiem – Donaldem Trumpem.

Polska została wprowadzona przez obóz władzy w stan wielotygodniowego politycznego drżenia i politycznego konfliktu.

Praca będzie tematem przyszłości. Abstrakcyjne? Mało sensacyjne w porównaniu z tym, co się działo na marszu niepodległości w Warszawie? Tylko na pierwszy rzut oka.

Premier ogłasza kolejne zasady walki z pandemią i krytykę kieruje ku demonstrantom. Nie widzi związku pomiędzy demonstracjami ostatnich tygodni a polityką własnego obozu. Jasne.

Media rządowe podają, że o 20 mln zł. wzrośnie w kolejnym roku pula środków przeznaczonych na opiekę „wytchnieniową” dla dzieci i dorosłych niepełnosprawnych. Mało? Dużo? Ludzie się łatwo nie połapią.

Po wiosennej fali pandemii przyszły wakacyjne czasy bajo-bongo. Przez parę tygodni Polacy żyli jakby nieszczęścia nie było. Ale to nie wakacje nad morzem stały się źródłem nowego problemu z wirusem.

Na Stadionie Narodowym w Warszawie odbyła się całodniowa dyskusja o wojnie kulturowej. Wszystko pod patronatem Europejskich Konserwatystów i Reformatorów, czyli europejskiej międzynarodówki konserwatywnej. Zapraszał Patryk Jaki - dla którego brawa za kulturę polityczną rzadką w dzisiejszych czasach - sam zabiegał, żeby w dyskusji wzięli udział nie tylko jego zwolennicy, ale także przedstawiciele innych środowisk, którzy go trochę pokrytykują.